Niemcy dają azyl dezerterom. Ale Rosjanie nie mogą dotrzeć
23 września 2022
Wiebke Judith pracuje we wspierającej uchodźców niemieckiej organizacji Pro Asyl i ma pełne ręce roboty. Wiadomości z Rosji napływają co kilka minut. – Ludzie pytają, jak wyjechać z kraju. Od czasu ogłoszenia częściowej mobilizacji w Rosji, widzimy to bardzo wyraźnie, zarówno na naszych kanałach społecznościowych, jak i w naszym zespole doradczym – mówi Deutsche Welle.
Jednak doradcy z organizacji pomocowych nie dają im aktualnie zbyt wiele nadziei. – Problem polega na tym, że nie mogą w ogóle dostać się do Europy – mówi Wiebke Judith. – Szlaki ewakuacyjne są bardzo ograniczone. Tym bardziej, że kraje UE graniczące z Rosją praktycznie odmawiają im wjazdu drogą lądową.
Estonia, Łotwa, Litwa i Polska odmawiają obecnie Rosjanom wjazdu. Do Unii mogą oni wjechać drogą lądową tylko przez Finlandię, ale rząd w Helsinkach również rozważa ograniczenia wjazdowe dla obywateli rosyjskich.
Ochrona opozycjonistów
Jednocześnie niemieccy politycy niemal wszystkich głównych partii podkreślają, że rosyjscy dezerterzy są mile widziani w Niemczech. Osoby odmawiające służby wojskowej, które nie zostały jeszcze powołane, również powinny otrzymać azyl. Chcą tego przedstawiciele rządzących partii SPD, Zielonych i FDP oraz liczni politycy z szeregów opozycyjnej chadecji i partii Lewica.
– Potrzeba miejsca, do którego mogliby uciec – powiedział DW ekspert Zielonych ds. polityki zagranicznej Robin Wagener. Jego zdaniem to także lepiej dla Ukrainy, jeśli Rosjanie uciekną ze służby wojskowej, niż jeśli pójdą do walki. – Powinniśmy mieć otwarte ramiona – powiedział Wagener.
Dodał, że chodzi nie tylko o tych, którzy nie chcą brać udziału w rosyjskiej napaści na Ukrainę: – Potrzebujemy również możliwości, aby demokratyczna opozycja w Rosji przyjechała do Europy. Żeby mogła stąd pracować, by zatrzymać wojnę, obalić dyktatora i zbudować inną Rosję.
Potrzebne głosowanie w Brukseli
Rzecznik niemieckiego rządu Steffen Hebestreit powiedział w piątek (23.9.2022) w Berlinie, że rząd obserwuje ruch migracyjny z Rosji na zachód. Dodał, że trwają koordynacje z partnerami w UE, jak zareagować. Zdaniem Niemiec UE potrzebuje „trwałego rozwiązania”. Poszczególni politycy z niemieckiej koalicji rządowej domagali się tego już wiosną. Jednak w ostatnich latach UE rzadko okazywała jedność w kwestiach związanych z ucieczką i migracją.
– Potrzebujemy szlaków dla ucieczki zamiast deklamacji polityków – mówi Wiebke Judith z Pro Asyl. – Należy jasno powiedzieć, jakie opcje mają teraz ludzie w Rosji, a nie tylko mówić, że dostaną ochronę, jeśli tutaj dotrą. To zbyt wiele trybu przypuszczającego – żąda aktywistka.
Zgodnie z obecną sytuacją prawną w Niemczech rosyjscy opozycjoniści już teraz mają szanse na azyl – jeśli uda im się dotrzeć do Niemiec. – Ale to znów rodzi pytanie: jak mają taką opozycyjną działalność udowodnić? Jakie są konkretne wymagania? – pyta Judith.
Jak dotąd niewiele wniosków o azyl
Za wnioski o azyl w Niemczech odpowiada Federalny Urząd ds. Migracji i Uchodźców (BAMF), podlegający ministerstwu spraw wewnętrznych. W tym roku zarejestrowano niewiele więcej wniosków o azyl od obywateli rosyjskich niż w 2021 r. – dowiedziała się DW. Jak dotąd w 2022 r. do urzędu wpłynęło około 1800 wniosków o azyl od obywateli Federacji Rosyjskiej. W całym 2021 r. było ich około 2300. Od początku wojny z Ukrainą w lutym nie odnotowano znaczącego wzrostu.
Tymczasem już w kwietniu br. niemieckie władze zaktualizowały zasady przyznawania azylu osobom z Rosji. – Odmowa służby wojskowej jest z reguły powodem do przyznania ochrony – powiedział DW rzecznik niemieckiego MSW. Dodatkowo od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym br. Niemcy przyznały 438 wiz humanitarnych dla obywateli rosyjskich. Ta kategoria dotyczy m.in. opozycjonistów i dziennikarzy.
Dezerterom należy się pełna ochrona
Niemieccy urzędnicy dziwią się, że kraje bałtyckie, Polska i Czechy nie chcą udzielać azylu rosyjskim dezerterom. Zwracają uwagę, że prawo europejskie obowiązuje we wszystkich państwach członkowskich UE. Oznacza to, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z listopada 2020 r. prześladowani dezerterzy mają co do zasady prawo do pełnej ochrony uchodźczej. Tłem tamtej decyzji były spory prawne w kilku przypadkach dezerterów z syryjskiej armii. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału przyznano im azyl w UE.
Rzecznik rządu w Berlinie Steffen Hebestreit zapowiedział, że temat ten będzie musiał zostać ponownie omówiony ze wszystkimi europejskimi partnerami na początku przyszłego tygodnia. Wiebke Judith z Pro Asyl ma nadzieję, że sprawa nie zakończy się na politycznych zapowiedziach, a drogi ucieczki z Rosji do UE zostaną otwarte.
Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>