Obowiązkowa wizyta w byłym obozie koncentracyjnym?

Instytut badania opinii publicznej YouGov przeprowadził ankietę, z której wynika, że większość Niemców uważa, iż każdy uczeń powinien obowiązkowo odwiedzić były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny. Za choć jedną taką wizytą opowiedziało się 56 proc. ankietowanych osób. Jedynie 34 proc. pytanych jest przeciwna takiemu obowiązkowi, a 10 proc. nie ma na ten temat zdania.

W ankiecie wzięło udział ponad 2000 osób, reprezentatywnych dla niemieckiego społeczeństwa (powyżej 18 roku życia). Za obowiązkową wizytą w miejscu pamięci opowiedzieli się głównie młodzi ludzie, którzy jeszcze niedawno chodzili do szkoły. W grupie osób w wieku 18-24 aż 64 proc. uważa taki obowiązek za zasadny, ale również w pozostałych grupach wiekowych popiera go większość ankietowanych.

Według przeprowadzonego sondażu jedynie 55 proc. dorosłych Niemców choć raz było w byłym obozie koncentracyjnym. Co ciekawe: im starsi są ankietowani, tym niższy jest procent tych, którzy odwiedzili takie miejsce pamięci. W przypadku osób w wieku 18-24 mowa o 67 proc., a w przypadku tych, którzy mają ponad 55 lat już jedynie o 49 proc.

W Auschwitz było zaledwie 21 proc. ankietowanych, czyli co piąta osoba.

Naziści zamordowali tam ponad milion osób. W Holokauście zginęło blisko 6 milionów Żydów. Niemcy do nich strzelali i zabijali w komorach gazowych. Niektórzy umierali z głod, inni z powodu chorób i wycieńczenia.

Centralna Rada Żydów w Niemczech po raz pierwszy opowiedziała się za obowiązkowymi wizytami uczniów w byłych niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych pięć lat temu. Potem pojawiały się żądania tego dotyczące, formułowane również przez polityków różnych partii.

Ubiegłego lata, po wizycie w Izraelu, za takim rozwiązaniem opowiedziała się szefowa CDU Annegret Kramp-Karrenbauer. „Jestem przekonana, że wizyta w miejscu pamięci powinna znaleźć się w każdym planie nauczania i że każdy przynajmniej raz w życiu musi się z tym zmierzyć”, powiedziała wówczas dziennikowi „Bild”.

Niemiecka minister ds. edukacji i badań naukowych Anja Karliczek w rozmowie z agencją DPA opowiedziała się teraz również za tym, by wszyscy uczniowie, choć raz odwiedzili były obóz koncentracyjny lub inne miejsce pamięci hitlerowskich zbrodni.

Polityk CDU nie określiła natomiast, czy taka wizyta powinna być dla uczniów obowiązkowa.

Niektórzy eksperci argumentują, że przymus - z pedagogicznego punktu widzenia - może okazać się kontraproduktywny. Również niemiecka minister kultury Monika Grütters (CDU) opowiedziała się przeciwko takiemu obowiązkowi. Gazetom Funke Mediengruppe powiedziała, że taka wizyta powinna być uwzględniona w kształceniu nauczycieli.

Praktyki krajów związkowych są w tej kwestii różne. Bawaria, jako pierwsza wpisała taką wizytę do planów nauczania w gimnazjach, a potem w szkołach stopnia średniego (Realschule). W innych krajach związkowych wizyta w jednym lub kilku miejscach pamięci jest wprawdzie obowiązkowa, ale nie musi to być miejsce pamięci związane z hitlerowskimi Niemcami. Wiele szkół decyduje się na takie podróże dobrowolnie, w niektórych planach nauczania są one zalecane.

Zasadniczo w społeczeństwie jest potrzeba silnejszego tematyzowania zagłady milionów Żydów. Według sondażu YouGov 36 proc. Niemców uważa, że w szkole zbyt mało dowiedzieli się na ten temat. Jedynie 7 proc. twierdzi, że tej kwestii poświęcano w szkole zbyt dużo czasu. 47 proc. zaś podkreśla, że na lekcjach uzyskali wystarczającą wiedzę o Holokauście.

Zdaniem 37 proc. Holokaustowi powinno się w przyszłości poświęcać więcej uwagi w planach nauczania. Tylko 13 proc. jest przeciwnego zdania i twierdzi, że w szkołach należy się tym tematem zajmować mniej. 

dpa/ gwo