Oppermann: zaproszenie Snowdena do Niemiec miałoby sens

Edward Snowden, były pracownik amerykańskich służb wywiadowczych CIA i NSA, udał się latem z tajnymi dokumentami do Hongkongu, a następnie do Rosji. Także ostatnie informacje o domniemanym monitorowaniu telefonu niemieckiej kanclerz przez amerykańskä NSA pochodzą od niego. Dlatego wielu polityków niemieckich uważa, że Snowden jest najważniejszym świadkiem w tej sprawie.

„Rząd USA okłamał nas”

Polityk SPD Thomas Oppermann zażądał w rozmowie z tabloidem „BILD am Sonntag” powołania specjalnej komisji śledczej do wyjaśnienia afery podsłuchowej. Według niego komisja ta powinna też wysłuchać Snowdena. W opinii Oppermanna „informacje, ujawnione przez niego do tej pory, są wiarygodne". – Przez rząd USA zostaliśmy w tej kwestii najwyraźniej okłamani – zaznaczył.

Problem polega na tym, że Snowden od sierpnia 2013 jest w Rosji azylantem, a dokładne miejsce jego pobytu nie jest znane. Jeśli znajdzie się on na terenie Niemiec, grozi mu ekstradycja do USA – co Oppermann uważa za mało prawdopodobne. – Nie potrafię sobie wyobrazić, by RFN miała wydalić kogoś, kto ujawnił szpiegowanie niemieckiej kanclerz, do kraju, który jest w to uwikłany – zaznaczył niemiecki socjaldemokrata.

Brazylia też chce wysłuchać Snowdena

Christian Ströbele, poseł z ramienia Związku 90/Zieloni, postuluje wręcz, aby Snowdenowi zaproponować azyl w Niemczech lub objąć ochroną i pomocą świadka.„On jest ważnym, ale zagrożonym świadkiem”, powiedział w rozmowie z berlińską „Tageszeitung” (TAZ). Szef klubu parlamentarnego partii Lewica (Die Linke) Gregor Gysi zaznaczył, że Niemcy potrzebują Snowdena jako świadka.

Niemieccy politycy nie są jedyni, którzy chcą zwrócić się do Edwarsa Snowdena o złożenie zeznań. 10 dni temu policja brazylijska oświadczyła, że szuka kontaktu ze Snowdenem. Brazylia jako największy kraj Ameryki Południowej, była głównym celem NSA. Prezydent Brazylii Dilma Rousseff odwołała we wrześniu podróż do USA na znak protestu przeciwko niedostatecznemu wyjaśnieniu zarzutów.

Wysłuchanie możliwe, lecz trudne

Niezależnie od powołania parlamentarnej komisji śledczej, w Niemczech możliwe jest też zbadanie tego przypadku przez Prokuratora Generalnego przy Federalnym Trybunale Sprawiedliwości (BGH) w Karlsruhe, uważa minister sprawiedliwości Sabine Leutheusser – Schnarrenberger (FDP).

Prokurator Generalny jest odpowiedzialny za wewnętrzne i zewnętrzne bezpieczeństwo RFN i jest najwyższą instancją sądownictwa karnego w Niemczech. - Dotychczas jednak nie wszczęto postępowania ws. afery z monitorowaniem telefonu komórkowego Angeli Merkel - prokurator generalny Harald Range powiedział w ub. sobotę (26.10). – Staramy się uzyskać od służb więcej szczegółowych danych.

Jeśli chodzi o Snowdena, nie będzie można przesłuchać żadnych świadków, dopóki nie wdroży się postępowania dochodzeniowego, poinformował Range.

Pomoc prawna z Rosji?

Jeśli Niemcy rzeczywiście zdecydowaliby się na wysłuchanie demaskatora, prokurator generalny zostałby skonfrontowany z „zupełnie prozaicznymi problemami”.

- Nie mogą ot tak sobie pojechać do Moskwy, usiąść na lotnisku i czekać, aż Snowden się zjawi - powiedział Range.

Jedną z możliwości dotarcia do Snowdena byłoby zwrócenie się do Rosji o pomoc prawną, aby rosyjscy urzędnicy mogli przeprowadzić z nim rozmowę na miejscu. Ale również w takim przypadku prokurator generalny musiałby najpierw wszcząć postępowanie dochodzeniowe.

Friedel Taube / Barbara Cöllen

red. odp.: Iwona D. Metzner