Naukowcy: prawie połowie zgonów na raka można zapobiec
22 sierpnia 2022
Prawie co drugi przypadek zgonu z powodu raka jest wywołany czynnikami, którym można zapobiec. Listę 34 rakotwórczych czynników otwiera palenie, picie alkoholu i nadwaga – poinformowała w czasopiśmie medycznym „The Lancet” międzynarodowa grupa badaczy. Przeanalizowali oni dane około 10 mln osób, które w 2019 roku zmarły z powodu 23 odmian raka. W przypadku 4,45 mln zgonów (ponad 44 proc.) powodem były właśnie zewnętrzne czynniki ryzyka.
Bardziej narażeni mężczyźni
Według Christophera Murray'a, kierownika badań z Uniwersytetu of Washington w Seattle „badania te pokazują, że zagrożenie nowotworami pozostaje niezmiennie ważnym wyzwaniem dla zdrowia publicznego, którego znaczenie na całym świecie rośnie”. Wyniki badań mogą pomóc dycydentom oraz naukowcom w zidentyfikowaniu czynników ryzyka i zapobiec zarówno zachorowaniu jak, i śmierci z powodu raka.
Z badań wynika również, że mężczyźni są bardziej narażeni niż kobiety. Wyszczególniona przez naukowców grupa zewnętrznych czynników ryzyka odpowiada u mężczyzn za 50,8 procent wszystkich zgonów z powodu raka. U kobiet za 36,3 procent.
Krótsze życie
Badacze wyszczególnili dwie główne kategorie czynników ryzyka: zagrożenia wynikające z zachowań oraz zagrożenia środowiskowe i zawodowe. Do zagrożeń związanych z zachowaniem zaliczają oni obok spożycia alkoholu, palenia i niezdrowego odżywiania także seks bez zabezpieczenia. W przypadku zagrożeń związanych ze środowiskiem czy wykonywanym zawodem chodzi m.in. o kontakt z substancjami rakotwórczymi.
Badacze obliczyli również ryzyko na podstawie lat życia utraconych z powodu choroby nowotworowej, przedstawiając różnicę między mężczyznami i kobietami. Według analiz mężczyźni stracili około cztery razy więcej lat życia przez konsumpcję tytoniu niż kobiety. Wartość ta jest trzykrotnie większa w przypadku spożycia alkoholu. Naukowcy uzasadniają to tym, że mężczyźni palą i piją częściej niż kobiety. Także w przypadku zagrożenia związanego ze środowiskiem czy wykonywanym zawodem mężczyźni byli trzykrotnie częściej narażeni niż kobiety. To z kolei wskazuje na to, że częściej niż kobiety pracują oni w miejscach, w których mają kontakt z produktami rakotwórczymi.
Nowotwory są drugą po chorobach układu krążenia najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Najwięcej zgonów wywołuje nowotwór układu oddechowego (36,9 proc.). W dalszej kolejności u mężczyzn jest rak jelita grubego (13,3 proc), rak przełyku (9,7 proc.) i rak żołądka (6,6 proc.). U kobiet szczególnie często występuje rak szyjki macicy (17,9 proc), rak jelita grubego (15,8 proc.) oraz rak piersi (11 proc.).
(DPA/jar)