Home office. "Pracownicy potrzebują wsparcia" WYWIAD

Eksperci twierdzą, że pandemia koronawirusa trwale zmieniła wiele obszarów życia codziennego. Należy do nich rynek pracy, gdzie duża grupa czynnych na nim osób przeniosła się do internetu i być może tam pozostanie nawet po zakończeniu pandemii.

Home office, czyli domowe biuro, zyskuje na popularności, by - mimo kwarantanny lub innych ograniczeń w poruszaniu się po przestrzeni publicznej - podtrzymać działalność zawodową. Nie wszystkim jednak to rozwiązanie odpowiada. Paradoksalnie, home office wymaga często większego wysiłku niż tradycyjny model pracy. Osoby pracujące w tym systemie narzekają na poczucie izolacji, problemy z mobilizacją, koncentracją, zaplanowaniem dnia i oddzieleniem życia zawodowego od prywatnego. Często też i sami pracodawcy nie wiedzą, jak zorganizować pracę zdalną dla swojego zespołu i czego w tej sytuacji oczekiwać od podwładnych.

Psycholog zdrowia Mateusz Banaszkiewicz w rozmowie z Deutsche Welle uspokaja, że są skuteczne sposoby, by rozwiązać wszystkie te problemy i by z powodzeniem przejść na model home office. Omawiamy je punkt po punkcie.

Deutsche Welle: Jak podczas epidemii powinni zachowywać się pracodawcy z punktu widzenia psychologii zdrowia?

Mateusz Banaszkiewicz: To jest krytyczny moment dla pracodawców, by wesprzeć pracowników w poradzeniu sobie z nową sytuacją. Z jednej strony pracownicy muszą dalej wykonywać swoją pracę, w przypadku wielu branż, gdzie ważny jest kontakt bezpośredni, a nie tylko pobyt w domu, z drugiej zaś - sam charakter pracy zdalnej utrudnia realizację zadań.

Ogromne znaczenie ma również to, w jakich warunkach ktoś mieszka, jak wygląda jego sytuacja osobista. Czy w domu są dzieci, którymi aktualnie nie ma kto się opiekować itd. Stałe radzenie sobie z czynnikami utrudniającymi koncentrację może znacząco pogarszać nasz dobrostan i efektywność pracy.

Osoby, które na co dzień dobrze radziły sobie z emocjami, teraz też mogą potrzebować wsparcia. Obserwuję, że część pracodawców już podjęła kroki, by umożliwić pracownikom zdalny dostęp do konsultacji psychoterapeutycznych oraz takiej formy psychoedukacji jak webinary poświęcone radzeniu sobie i adaptacji do nowych warunków.

Czy i kiedy home office jest efektywny?

Tak jak wspomniałem wcześniej, efektywność pracy w domu zależy od charakteru zadań i dotychczasowych doświadczeń. Z pewnością w aktualnej sytuacji taki rodzaj pracy może być odczuwany inaczej i warto to zaakceptować oraz podjąć kroki, które pomogą nam w adaptacji. Ujmę je jako konkretne wskazówki:

• Nadaj rytm swojemu dniu pracy: jeśli zaczynasz dzień pracy o 9:00, to zadbaj o to, żeby do tego czasu być w gotowości, tzn. mieć już za sobą poranną toaletę, śniadanie i mieć na sobie ubranie mobilizujące do pracy. Piżama nie będzie sprzyjała koncentracji na pracy.

• Zaaranżuj przestrzeń. Nasz mózg przyzwyczaja się do warunków w środowisku. Po długim okresie pracy zdalnej, dom może kojarzyć nam się ze stanem emocjonalnym i sprawami związanymi z pracą. Aby niwelować ten efekt, przygotuj sobie charakterystyczne stanowisko pracy. Jeśli nie masz ku temu warunków, samo położenie na stół innego obrusu i zdejmowanie go po pracy może być pomocne.

• Zadbaj o BHP. Uporządkuj przestrzeń. Staraj się, by obok komputera znajdowały się tylko rzeczy służące do pracy. Zmian mogą wymagać kwestie związane z łączem internetowym, komputerem, gniazdkiem, do którego podpięty jest sprzęt. Zwróć uwagę na ustawienie biurka czy fotela. Zadbaj o otoczenie. Leżące na podłodze przedmioty mogą stwarzać zagrożenie, gdy w ferworze zadań wstaniesz, by zaparzyć sobie kawę.

• Ogranicz czynniki rozpraszające. Jeśli nie możesz przebywać w oddzielnym pokoju, zmniejsz zakłócenia, np. poprzez wyłączenie powiadomień z mediów społecznościowych.

• Rób sobie kontrolowane, efektywne przerwy, podczas których zamiast przeglądać media społecznościowe, przewietrzysz pomieszczenie, porozciągasz się i napijesz wody.

• Jeśli to możliwe, po zakończeniu pracy nie sprawdzaj służbowych e-maili i nie wykonuj służbowych telefonów.

• Szybko komunikuj trudności. Jeśli doświadczasz problemów związanych z połączeniem z Internetem lub innych zakłóceń, poinformuj o tym swoich współpracowników. Tego rodzaju transparentność zmniejsza napięcie i daje większe poczucie bezpieczeństwa.

• Nadaj sens swojej pracy. Trudno jest nam doświadczać motywacji do działania i angażować się, gdy nie widzimy sensu naszych działań. Poranna refleksja nad tym, jakie znaczenie ma nasza praca, będzie pomocna w przeciwstawianiu się obniżonej motywacji do działania.

• Wyznaczaj sobie cele do realizacji danego dnia lub określone zadania do wykonania. Jeśli jest taka potrzeba, omów ją ze swoimi współpracownikami. Poinformuj domowników, jak będzie wyglądał Twój dzień.

• Dbaj o wsparcie społeczne. Nawet, jeśli sobie tego nie uświadamiamy, codzienna praca często jest dla nas okazją do wielu pozytywnych nieformalnych kontaktów z innymi. Możesz zaspokajać tę naturalną potrzebę, jednak pamiętaj, by robić to w odpowiedniej formie. Spontaniczne telefony mogą dezorganizować pracę drugiej osoby. Wcześniejsze umówienie się na krótką rozmowę lub pytanie o możliwość krótkiego kontaktu mogą być adekwatną strategią. Niektóre zespoły umawiają się na dwie krótkie rozmowy w ciągu dnia, by w luźniejszej atmosferze ustalić plany na cały dzień, ale też przez chwilę porozmawiać nieformalnie.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na Facebooku! >> 

*Mateusz Banaszkiewicz – psycholog zdrowia, wykładowca na wydziale psychologii Uniwersytetu SWPS, głównie w obszarze radzenia sobie ze stresem oraz zmiany zachowań zdrowotnych. Popularyzuje tę wiedzę podczas szkoleń oraz na swojej stronie internetowej i w mediach społecznościowych.