TikTok zagrożeniem dla bezpieczeństwa? Zakaz w wielu krajach
22 maja 2023
Tiktok jest jednym z najpopularniejszych mediów społecznościowych na świecie. Szacuje się, że ponad miliard użytkowników jest aktywnych na tej platformie z krótkimi filmami wideo.
W wielu krajach aplikacja jest jednak uważana za zagrożenie dla bezpieczeństwa. Zwłaszcza spółka macierzysta Bytedance, która częściowo znajduje się w chińskich rękach, jest podejrzewana o udostępnienie chińskim władzom danych użytkowników. Rząd w Pekinie zaprzecza, że domaga się od Bytedance przekazywania danych osobowych zebranych za granicą.
Mimo to niektóre stany jednak ograniczają działalność platformy na ich terytorium.
Ameryka Północna
Stany Zjednoczone od pewnego czasu krytycznie przyglądają się aplikacji TikTok. Administracja prezydenta Joe Bidena zakazała swoim pracownikom korzystania z niej na urządzeniach służbowych. Ponad połowa stanów USA, Kongres i wojsko nakazały swoim pracownikom to samo. Obecnie sprawdza się, czy platforma może zostać zakazana w całych Stanach Zjednoczonych. W marcu szef TikToka, Shou Zi Chew, musiał odpowiadać na pytania członków Kongresu USA.
Montana jest pierwszym stanem USA, który poszedł o krok dalej: od 2024 roku TikTok nie może być już oferowany do pobrania. Według gubernatora Grega Gianforte, zakaz chroni obywateli Montany „przed inwigilacją ze strony Komunistycznej Partii Chin”. Użytkownicy nie będą jednak karani, jeśli nadal będą korzystać z aplikacji. Użytkownicy TikToka już złożyli pozwy sądowe, ponieważ uważają, że ich prawo do wolności słowa jest zagrożone.
Kanada jest drugim krajem Ameryki Północnej, który dołączył do grona państw zachodnich blokujących TikToka na służbowych urządzeniach administracji rządowej. Pod koniec lutego w uzasadnieniu podano, że aplikacja ma szeroki dostęp do zawartości telefonu. Jak dotąd jednak, według oficjalnych informacji, nie ma dowodów na wyciek poufnych informacji rządu kanadyjskiego.
Europa
Trzy najważniejsze instytucje Unii Europejskiej – Komisja Europejska, Rada Europejska i Parlament Europejski – zakazały korzystania z TikToka na służbowych urządzeniach pod koniec lutego 2023 roku; z obawy, że Chiny mogą uzyskać dostęp do danych. Na przykład w Parlamencie Europejskim zakaz dotyczy również prywatnych urządzeń podłączonych do parlamentarnych kont pocztowych lub sieci usług.
Wiele państw UE poszło w ich ślady, wprowadzając podobne zakazy, zgodnie z którymi pracownicy rządowi nie mogą już korzystać z aplikacji na urządzeniach służbowych. Należą do nich Belgia, Estonia, Łotwa i Holandia.
W Niemczech zasadniczo nie ma zakazu korzystania z Tiktoka na służbowych telefonach komórkowych administracji państwowej, lecz aplikacja nie jest domyślnie instalowana na urządzeniach rządowych ani nie można jej pobrać.
W Austrii nowa zasada dotyczy telefonów komórkowych wszystkich urzędników państwowych.
We Francji, oprócz TikToka na służbowych urządzeniach zablokowano również inne aplikacje, jak sieci społecznościowe Twitter, Instagram, serwis streamingowy Netflix oraz grę „Candy Crush”. Jako powód podano troskę o bezpieczeństwo i obawy o ochronę danych. Minister ds. służby publicznej Stanislas Guerini uzasadnił decyzję rządu o wprowadzeniu zakazu wolą „zapewnienia cyberbezpieczeństwa administracji i urzędników państwowych”. Zrobił to za pośrednictwem Twittera.
Według francuskiej agencji prasowej AFP, zakaz dotyczy około 2,5 miliona pracowników państwowych.
Irlandia zaleca, aby urzędnicy służby cywilnej nie korzystali z TikToka na urządzeniach służbowych.
W Danii Ministerstwo Obrony zakazuje jego pracownikom korzystania z platformy ze względów bezpieczeństwa. Szwedzkie wojsko również zabrania korzystania z niej z tych samych powodów. – Korzystanie z telefonów komórkowych i tabletów może samo w sobie stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa, więc nie chcemy TikToka na naszych urządzeniach służbowych – powiedziała agencji AFP Guna Graufeldt, rzeczniczka prasowa szwedzkich sił zbrojnych.
Norwegia, która nie jest członkiem UE, również obawia się możliwego szpiegostwa. Ani TikTok, ani komunikator Telegram, nie powinny być używane na urządzeniach służbowych z dostępem do systemów rządowych.
Wielka Brytania, która też nie jest członkiem UE, podąża za tym przykładem i zakazuje TikToka na telefonach rządowych. – Bezpieczeństwo wrażliwych danych rządowych musi być na pierwszym miejscu – powiedział członek brytyjskiego gabinetu rządowego Oliver Dowden w połowie marca. Nie tylko rząd obawia się o bezpieczeństwo. Brytyjski nadawca publiczny BBC również ma obawy. W notatce dla pracowników napisano: „Jeśli nie potrzebujesz TikToka z powodów zawodowych, powinieneś go usunąć”. Mimo to BBC prowadzi niektóre kanały na tej platformie.
Oceania
Także w Nowej Zelandii TikTok został częściowo zakazany w marcu: zakazano go na wszystkich urządzeniach, które mają dostęp do sieci parlamentarnej.
Wkrótce potem Australia wprowadziła zakaz korzystania z niego na urządzeniach służb rządowych. Ponieważ TikTok gromadzi obszerne dane użytkowników, stwarza „znaczące zagrożenie dla bezpieczeństwa i prywatności”, jak twierdzi biuro australijskiego prokuratora generalnego.
Azja
W Afganistanie TikTok został całkowicie zakazany od 2022 roku. Talibowie, którzy przejęli władzę w kraju w 2021 roku po wycofaniu się sił zachodnich, uzasadnili tę decyzję tym, że platforma „wprowadzała młodych ludzi w błąd”.
W Indiach aplikacja została zakazana w całym kraju już od 2020 roku; w związku z obawami, że stanowi zagrożenie dla suwerenności i bezpieczeństwa Indii. Zakaz wprowadzono wkrótce po tym, jak 20 indyjskich żołnierzy zginęło w starciach między wojskami indyjskimi i chińskimi na spornej granicy w Himalajach.
Zakaz doprowadził do boomu wśród indyjskich dostawców: firmy programistyczne uruchomiły platformy wideo podobne do TikToka takie, jak Moj i Josh, i zrobiły to bardzo skutecznie.
W Jordanii TikTok został zakazany od grudnia 2022 roku, po tym jak jeden policjant zginął, a ponad 40 funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa zostało rannych podczas protestów przeciwko rosnącym cenom paliw. Rzecznik rządu oskarżył platformę o publikowanie dużej liczby filmów „podżegających do morderstw i chaosu”. TikTok i rząd Jordanii podobno nadal jednak prowadzą rozmowy.
Tajwan zakazał Tiktoka, a także korzystania z innych chińskich sieci społecznościowych na smartfonach, tabletach i komputerach pracowników rządowych pod koniec 2022 roku. Jak donosi dziennik „Taipei Times”, tajwańskie Ministerstwo Edukacji próbowało wpływać na ludność za pomocą kampanii, że rząd w Chinach może wykorzystać tę platformę do szerzenia dezinformacji, w tym także na temat Tajwanu. Z punktu widzenia przywódców w Pekinie, Tajwan jest prowincją separatystyczną od 1949 roku.