Zmiany klimatyczne: poważne zagrożenia dla zdrowia
16 listopada 2023
„Nawet jeśli wzrost średniej globalnej temperatury utrzymałby się na poziomie nieco poniżej dwóch stopni w porównaniu do czasów przedindustrialnych, liczba zgonów związanych z upałami na świecie wzrosłaby o 370 procent do połowy wieku” – piszą autorzy raportu „Lancet Countdown on health and climate change”. 114 międzynarodowych ekspertów pod przewodnictwem Mariny Romanello z University College London (Wielka Brytania) opublikowało raport w czasopiśmie naukowym „The Lancet”. Eksperci przedstawiają drastyczne dane liczbowe, aby zwrócić uwagę na konsekwencje zdrowotne kryzysu klimatycznego.
Bardzo groźne upały
Według raportu ludzie na całym świecie są obecnie narażeni na dwa razy więcej dni z ekstremalnymi upałami niż w latach 1986-2005, co szczególnie zagraża życiu małych dzieci i osób starszych. Liczba zgonów związanych z upałami wśród osób w wieku powyżej 65 lat wzrosła ostatnio o 85% w porównaniu z latami 1991– 2000.
– Bezczynność będzie nas drogo kosztować. Nie możemy pozwolić sobie na taką bierność; jej kosztem będzie ludzkie życie – ostrzega Marina Romanello.
Coraz większe upały sprawiają również, że maleje liczba godzin w ciągu dnia, w których można bezpiecznie pracować lub ćwiczyć na świeżym powietrzu. Ponadto wzrasta zagrożenie pożarów lasów i rozprzestrzeniania się tropikalnych chorób zakaźnych.
Naukowcy przyznają, że liczba odnawialnych źródeł energii rośnie i że podejmowane są dalsze środki w celu ochrony klimatu. To jednak nadal za mało. – Przy 1337 tonach dwutlenku węgla nadal emitowanych w każdej sekundzie, nie redukujemy emisji wystarczająco szybko, aby utrzymać zagrożenie klimatyczne na poziomie, z którym nasze systemy opieki zdrowotnej mogą sobie poradzić – powiedziała brytyjska ekspertka.
Sytuacja w Niemczech
Dla przykładu: w latach 2013-2022 ludzie w Niemczech byli narażeni na potencjalnie zagrażające życiu upały przez średnio 7,9 dnia w roku. Chociaż jest to znacznie mniej niż globalna średnia wynosząca 86 dni, średnie letnie temperatury w Niemczech w latach 2018– 2022 były o 1,8 stopnia Celsjusza wyższe niż w latach 1986–2005. Wysokie temperatury w Niemczech oznaczały na przykład, że w 2022 roku z powodu upałów stracono około 34 milionów godzin pracy, głównie w budownictwie. Według raportu jest to wzrost o 12 procent w porównaniu z okresem 1991–2000.
Chociaż w 2020 roku 31 procent energii elektrycznej w Niemczech pochodziło ze źródeł odnawialnych, wskaźnik ten dla wszystkich sektorów energetycznych łącznie – ogrzewania, transportu i innych – wyniósł zaledwie 6 procent.
– Niskie wykorzystanie czystej energii odnawialnej i ciągłe wykorzystywanie paliw kopalnych oraz biomasy prowadzi do wysokiego poziomu zanieczyszczenia powietrza, co zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego i sercowo–naczyniowego, raka płuc, cukrzycy, zaburzeń neurologicznych i powikłań ciąży, a także skutkuje wysokim obciążeniem chorobami i śmiertelnością – piszą autorzy badania w specjalnej ocenie dla Niemiec.
Wegetarianizm lepszy dla zdrowia i klimatu
Kolejna część raportu poświęcona jest związkowi między odżywianiem, zmianami klimatu i zdrowiem. Naukowcy odkryli, że hodowla zwierząt jest odpowiedzialna za 57 procent wszystkich emisji gazów cieplarnianych pochodzących z rolnictwa na całym świecie.
Nie tylko bydło emituje szczególnie duże ilości metanu, ale także uprawa pasz pochłania duże obszary gruntów rolnych. Ponadto 1,9 miliona zgonów na całym świecie w 2020 roku było związanych z nadmiernym spożyciem czerwonego mięsa, przetworzonego mięsa i produktów mlecznych, z czego ponad 87 000 dotyczyło Niemiec. Naukowcy dlatego opowiadają się za dietą roślinną i niskomięsną.
Ale naukowcy mają również do przekazania pozytywne informacje. Na przykład globalna liczba zgonów spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza spadła o 15,7 procent od 2005 roku. Ponadto w 2022 roku w czystą energię zainwestowano około 1500 miliardów euro, o 61 procent więcej niż w paliwa kopalne.
(DPA/hre)