«سیمه ایزو خبریالانو د مظاهرو د خبري پوښښ اجازه نه درلوده»
۱۴۰۱ شهریور ۲۰, یکشنبه
د پکتیا ولایت د مرکز ګردیز ښار اوسیدونکو د فرانسې خبري آژانس (AFP) ته تائید کړې ده چې سیمه ایزو خبریالانو ته د نجونو د دغو مظاهرو د خبري پوښښ اجازه نه ده ورکړل شوې.
سمیه ایزو اوسیدونکو د فرانسې خبري آژانس ته وویل چې د شنبې په ورځ د ښوونځي نجونو د مکتب په یونیفورم کې د پکتیا ولایت په مرکز ګردیز ښار کې په اعتراضي مظاهرې لاس پورې کړ، مخکې له دې چې د چارواکو له خوا له دوی څخه وغوښتل شول چې خپلو کورونو ته دې لاړې شي.
یوه له دغو اوسیدونکو څخه وویل: «د ښوونځي زده کوونکو په سوله ایز ډول مظاهره کوله، خو دغه اعتراض ډیر زر د امنیتي ځواکونو له خوا تیت او پرک کړای شو.»
پکتیا کې د نجونو ښوونځي پرانستل شوي؛ طالبان وايي څېړنه کوي چې چا پرانستي؟
یوې فعالې وویل: «طالبانو هیڅ چاته اجازه نه ورکوله چې دغه مظاهرې فلمبرداري کړي، دوی حتی د یو شمیر مظاهره کوونکو شخصي موبایلونه ور مات کړل.»
تیره اونۍ په پکتیا ولایت کې د نجونو تر شپږم ټولګي پورته پنځو دولتي ښوونځیو کې درسونه پیل شوي ول چې د هغو له جملې څخه څلور یي په مرکز ګردیز ښار کې او پنځم یې په څمکنۍ ولسوالۍ کې وه. مخکې تر دې په سلګونو نجونو او قومي مشرانو د نجونو د ښوونځيو د پرانیستلو غوښتنه کړې وه.
د دغو مظاهرو یوه له په لاره اچووونکو څخه وویل: «کله چې د شنبې په ورځ نجونو ته اجازه ورنکړل شوه چې ښوونځیو ته لاړې شي، مونږ مظاهرې وکړې.»
په رسمي توګه ویل کیږي چې د تخنیکي ستونزو له امله ښوونځي تړلي دي او د اسلامي مقرراتو مطابق درسي نصاب له جوړیدو سره سم به بیرته پرانیستل شي.
یو کال مخکې واک ته د رسیدو راهیسې سخت دریځه اسلامپاله طالبان ژمنه کوي، چې له ۱۹۹۶ څخه تر ۲۰۰۱م کال پورې د خپلې پخوانۍ واکمنۍ په پرتله به له ډیر معتدله چلند څخه کار اخلي. خو د تیرو ۱۲ میاشتو راهیسې د ښځو او نجونو حقونو په پراخه پيمانه محدود کړای شوي دي.
آیا افغانستان کې د زده کړو چاپيریال خوندې دی؟
په مارچ میاشت کې طالبانو تر شپږم ټولکي پورته د نجونو ټول ښوونځي یوازې څو ساعته وروسته له دې چې په لومړي ځل پرانیستل شول، بیرته وتړل.
د دغه هیواد په ځینو برخو کې یوازې ډیر لږ شمیر ښوونځي د سیمه ایزو قومي مشرانو او کورنیو د فشار له امله فعالیت کوي. په اکثرو ولایتونو کې ښوونځي تړلي دي، همدارنګه په پلازمېنه کابل او کندهار کې چې د طالبانو د قدرت مرکز بلل کیږي، هم د نجونو د متوسطې او لیسې دورې ښوونځي تړلي دي.
د ماشومانو د ملاتړ نړیوال صندوق (Unicef) د رپوټ پر بنسټ په افغانستان کې شاوخوا ۳ میلیونه د متوسطې او لیسې دورې ښځینه زده کوونکې ښوونځیو ته د تلو اجازه نه لري.
آژانسونه: ش.ن/ ن.ص