Nga Rusia më këmbë
10 Mars 2022
Vula e kuqe e daljes nga Federata Ruse në pasaportën time hap rrugën drejt BE. Pak para mesnatës më lejohet të largohem nga territori rus. Kufitari i ri, i cili sapo më dha vulën e daljes, buzëqesh miqësisht: "Rrugë të sigurt në shtëpi! Nuk mund të fluturoni më". Jo, vërtet nuk mundemi. Të paktën jo drejtpërdrejt. Por ne po shkojmë: më këmbë në perëndim.
Trau i vogël i postbllokut ngrihet. Pas saj kalon përmes një dere të madhe hekuri mbi një urë të gardhuar. Një erë e ftohtë nate më shoqëron në shëtitjen time me dy valixhe përtej lumit kufitar Narva midis Ivangorodit rus dhe qytetit estonez Narva. 162 metra tokë e askujt: majtas korsia e kamionëve, djathtas, poshtë meje, uji i zi i lumit kufitar. Në bregun përballë vezullon kështjella e ndriçuar mesjetare e Narvës. Unë lë pas meje një vend që aktualisht po vë gjysmën e botës kundër vetes me politikën e tij mesjetare.
Distancat rriten
Pas pesë minutash shëtitje nëpër IUrën e Druzhbës, “Urës së Miqësisë”, arrij jo vetëm në bregun tjetër, por edhe në një botë tjetër. Nuk ka mbetur asgjë nga miqësia e dikurshme mes Rusisë dhe Bashkimit Evropian.
Para kalimit të urës kufitare, nga Moska dhe Shën Petersburgu deri në kufirin ruso-estonik kishte një udhëtim dhjetë orësh me tren. Pasi kalova kufirin dhe kalova natën në Narwa, kam ende një udhëtim katër-orësh me autobus për në kryeqytetin estonez të Talinit dhe prej andej një fluturim dy-orësh për në Berlin. Ajo që në shtatë vitet e fundit të jetës sime si korrespondente në Rusi mund të realizohej me një fluturim direkt nga Moska në Berlin për dy orë e gjysmë, tani zgjat një ditë e gjysmë.
Para kalimit të urës kufitare, kisha lënë pas 10 orë rrugë me tren nga Moska e Shën Petersburgu deri në kufirin ruso-estonik. Pasi kalova kufirin dhe kalova natën në Narva, kam përpara një udhëtim me autobus për në kryeqytetin e Estonisë, Talin, dhe prej andej një fluturim dy-orësh për në Berlin. Ajo që në shtatë vitet e fundit të jetës sime si korrespondent në Rusi bëhej me një fluturim direkt nga Moska në Berlin, për dy orë e gjysmë, këtë herë merr një ditë e gjysmë.
Megjithatë, rruga ime përtej kufirit në këmbë nuk është mënyra e vetme për të lënë Rusinë. Rruga ajrore është gjithashtu e disponueshme. Por fluturimet janë tepër të shtrenjta dhe pritjet të gjata. Ato kalojnë nga Turqia ose Emiratet e Bashkuara Arabe, nga Baku apo Jerevani dhe janë aktualisht më të kërkuara se kurrë. Hapësira ajrore e BE-së është e mbyllur për makinat ruse dhe hapësira ruse për makinat perëndimore. Rruga ajrore është gjithashtu e rrezikshme: disa linja ajrore ruse nuk mund të përdorin më makinat e marra me qira në Perëndim ose në SHBA. Pra, nëse fluturoni, rrezikoni, të paktën teorikisht, të qëndroni në tokë gjatë një ndalese në një vend të tretë dhe të mos arrini në destinacionin tuaj, sepse avioni mund të konfiskohet. Grupi evropian i linjave ajrore Airbus dhe prodhuesi amerikan Boeing kanë pezulluar gjithashtu shërbimin teknik për avionët në pronësi të linjave ajrore ruse.
Pasiguria në Rusi
Nuk mund të bëhet fjalë për një eksod masiv nga Rusia. Nuk janë të shumtë ata që mund të përballojnë largimin nga vendi, për shkak të sanksioneve perëndimore. Edhe pse ato mund të jenë të përkohshme. Askush nuk e di se çfarë do të ndodhë më pas. Flitet për arratisjen e disa yjeve të muzikës pop. Disa prej tyre kanë kritikuar publikisht sulmin e Rusise ndaj Ukrainës dhe tani kanë frikë se mos do të ndiqen nga autoritetet e sigurisë.
Njerëzit që mbeten në Rusi kanë frikë nga rritja e inflacionit, rritja e papunësisë dhe rënia e standardeve të jetesës. Rubla ka rënë prej ditësh dhe normat e kreditimit janë rritur. Disa ekspertë ekonomikë paralajmërojnë se ekonomia ruse këtë vit mund të pësojë rënie me deri në dhjetë për qind.
Shqetësim në Estoni
Por edhe në qytetin estonez Narva, në anën tjetër të Urës së Miqësisë, njerëzit kanë frikë se situata e tyre ekonomike do të përkeqësohet. Çmimet e benzinës, të cilat prej ditësh po rriten, janë një temë e përhershme këtu. Ajo që vërej gjatë natës sime të shkurtër në një hotel estonez, është se dhoma është shumë e ftohtë se në Rusi. Gazi këtu është i shtrenjtë.