Çfarë dihet për rrëzimin e avionit pranë qytetit Belgorod?

Mediatruse ishin të parat që raportuan për rrëzimin e një avioni ushtarak rus Il-76 në rajonin e Belgorodit të mërkurën (24.01.2024). Ministria ruse e Mbrojtjes e konfirmoi më vonë këtë dhe tha se në aeroplan ishin 65 të burgosur ukrainas të luftës. Ata udhëtonin në rajonin e Belgorodit në kufirin me Ukrainën për t'u shkëmbyer me të burgosur rusë, të kapuar nga forcat ukrainase. Të gjithë ata, gjashtë anëtarë të ekuipazhit dhe tre persona shoqërues u vranë. Trupat e tre anëtarëve të ekuipazhit u identifikuan, gjë që të afërmit e konfirmuan për gazetarët. Guvernatori atje konfirmoi vdekjen e një anëtari tjetër të ekuipazhit nga rajoni i Saratovit.

Sipas Moskës, shkëmbimi i të burgosurve ishte planifikuar të bëhej të mërkurën pasdite në vendkalimin Kolotilovka në kufirin me rajonin ukrainas të Sumy. Kryetari i Komitetit të Mbrojtjes së Dumës Shtetërore Ruse, Andrei Kartapolov tha, se sipas agjencisë shtetërore ruse RIA Novosti, avioni Il-76 dyshohet se është ndjekur nga një aeroplan tjetër me 80 të burgosur në bord. Por ky avion ka mundur të kthehet me kohë.

Versioni i Moskës

Ministria ruse e Mbrojtjes tha gjithashtu, se avioni u rrëzua nga forcat ukrainase "për të akuzuar Rusinë për vrasjen e personelit ushtarak ukrainas". Mediat proqeveritare ruse dhe blogerët po e përhapin në mënyrë aktive këtë version. Kryeredaktorja e transmetuesit shtetëror RT, Margarita Simonyan, publikoi një listë të të burgosurve ukrainas të luftës që dyshohet se ishin në bord. Por falë faqes së internetit të projektit Waitears, i cili mbledh të dhëna për të burgosurit, u zbulua se lista përfshin të paktën një burrë që tashmë është shkëmbyer. Informacioni i mëtejshëm i publikuar nga Simonjan nuk mund të verifikohej.

Një ditë më vonë, Kremlini komentoi gjithashtu rrëzimin. Dmitry Peskov, zëdhënësi i presidentit rus, u tha gazetarëve: "Është ende e paqartë se çfarë ndodhi. Hetuesit filluan të ekzaminojnë mbetjet e avionit dje." Sipas agjencisë së lajmeve Interfax, ai nuk kishte asnjë përgjigje kur u pyet se si do të ndikonte përplasja në shkëmbimin e të burgosurve midis Rusisë dhe Ukrainës. Andrei Kartapolov i Dumës supozon se shkëmbimet midis Rusisë dhe Ukrainës do të "pezullohen" për momentin.

Kievi kontrollon raportimet për robërit e luftës

Për rrëzimin e avionit fillimisht heshtën edhe përfaqësuesit e shtetit ukrainas. Më vonë, ombudsmani Dmitry Lubinets dhe Shtabi Koordinues i POW-ve raportuan në Telegram se po ndiqnin informacionet ruse për të burgosurit në bordin e Il-76.

Shërbimi Sekret i Ushtrisë Ukrainase (HUR) tha se një shkëmbim i të burgosurve midis Ukrainës dhe Rusisë ishte planifikuar më 24 janar, por ky nuk u zhvillua. Sipas palës ruse, kjo ishte pasojë e rrëzimit të avionit Il-76, në të cilin dyshohet se kishte të burgosur lufte ukrainas, theksoi HUR. Megjithatë Ukraina nuk ka informacione të besueshme se kush ishte në aeroplan.

Sipas portalit ukrainas "Ukrainska Pravda" dhe agjencisë shtetërore "Ukrinform", duke cituar burime në forcat e armatosura ukrainase, avioni rus dyshohet se mbante raketa që trupat ruse i kanë përdorur së fundmi nga rajoni i Belgorodit për të sulmuar qytetin ukrainas Shell Kharkiv.

Në deklaratën e Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura të Ukrainës nuk përmendet avioni rus Il-76. Thjesht thotë se ushtria ukrainase po i përgjigjet sulmeve të rregullta ruse në rajonin e Kharkiv. "Forcat e Armatosura të Ukrainës do të vazhdojnë të marrin masa për të shkatërruar furnizimet dhe kontrollin e hapësirës ajrore për të eliminuar kërcënimin terrorist, duke përfshirë zonën Belgorod-Kharkiv”, thuhet në një deklaratë.

Gazetarët: Në avion transportoheshin armë

Portalet ruse "Mediazona" dhe "Important Stories", si dhe analisti ukrainas i OSINT "pandoras_box_ua" raportuan se avioni rus dyshohet se ka fluturuar nga drejtimi i kufirit ukrainas dhe jo në vendin që pretendohet. Kjo duket nga pamjet e përplasjes që u gjetën në internet.

Sipas kanalit Telegram "pandoras_box_ua", Il-76 kishte numrin e regjistrimit RA-78830. Avioni fillimisht fluturoi mbi Egjipt, Arabinë Saudite, Detin e Kuq dhe Iran. Më pas u zhduk nga radari afër Sirisë dhe u rishfaq pranë Belgorodit. "Gjithçka tregon se avioni po transportonte armë nga Lindja e Mesme. Deri më tani nuk ka asnjë shenjë se mund të kishte të burgosur lufte në të", tha burimi ukrainas.

Në të njëjtën kohë, gazeta antiqeveritare ruse e internetit "Vyorstka" raporton se, sipas "Flightradar", Il-76 me numër regjistrimi RA-78830 ka dërguar për herë të fundit një sinjal pranë Qipros në orën 10:10 të mëngjesit me orën e Moskës, ndërsa përplasja ndodhi në orën 11:15 të mëngjesit me orën e Moskës. "Aeroplani nuk do të kishte arritur të mbulonte distancën nga Qiproja në rajonin e Belgorodit në një kohë kaq të shkurtër. Përveç kësaj, RA-78830 ndoshta ishte gati të ulej në Siri - në 15 minutat e fundit të transmetimit të sinjalit humbi lartësinë 32.000 këmbë deri në 20.300", thuhet në "Vyorstka". Megjithatë, nuk ka deklarata zyrtare për këtë informacion.

Mediat proqeveritare ruse cituan deklarata nga dëshmitarë të shumtë të rrëzimit të avionit nga fshati Jablonovo, të cilët thanë se panë avionin e djegur të ndryshonte kursin për t'u larguar nga zona e populluar përpara se të përplasej në një fushë.

Zelensky bën thirrje për një hetim ndërkombëtar

Vonë në mbrëmjen e 24 janarit, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha në një video-mesazh se Ukraina do të insistonte në një hetim ndërkombëtar për rrëzimin. Sipas Zelenskit, "të gjitha faktet duhet të sqarohen sa më shumë që të jetë e mundur, sepse duhet mbajtur mend se avioni u rrëzua në territorin rus, i cili është jashtë kontrollit tonë”.