İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE

Norveç`in Tromsö kentinde düzenlenen Arktik Sınırlar Konferansı’nda, bölgenin karşı karşıya olduğu sorunlar masaya yatırıldı. Dünya, iklim değişikliğinin etkilerini yeni hissetmeye başlamışken, bölge halkları bunun ağır sonuçlarıyla uzun zamandır mücadele halinde. Örneğin kutup ayısı nüfusu giderek azalıyor; ayılar buzulların eridiği bir ortamda açlıktan ölüyor veya balık ararken boğuluyorlar.

Bunun bir sonucu olarak, yiyecek arayan kutup ayıları yerleşim yerlerinin yakınına kadar geliyor. Bu yakınlaşmanın insanlar için tehlikeli olabileceği belirtiliyor. Kutup ayısı turizmine bağlı kasabalar gece gündüz ‘ayı alarmı’ devriyesindeyken, inatçı ayıları korkutmak için silah kullanılıyor. Sorun yaratan ayılar alınıp, vahşi doğaya geri bırakılıyor.

Grönland’ın yerlileri olan Eskimolar, yüzlerce yıl boyunca balıkçılık ve avcılık yaparak hayatta kalmayı başardı. Avlanan hayvanların her şeyi kullanılıyor, derilerinden sıcak kıyafetler ve çadırlar yapılıyordu.

Grönland’ın buzulları erirken, denizdeki buz tabakaları da beklenmeyen bir oranda inceliyor. Bu gelişme, bölgede yaşayan topluluklar açısından büyük zorluklar yaratıyor. İnsanlar giderek daha hızlı bir tempoda ortaya çıkan yeni koşullara ayak uydurmak zorunda kalıyor.

Bu topluluklardan biri de Grönland’ın kuzeybatısındaki Umanak kasabası halkı. Eskiden, balıkçılar kışın buz üzerinde kızak köpeği kullanırlar ve yaz aylarında buz eridiğinde tekne ile avlanırlardı. Günümüzde, buzlar ilkbaharda eriyor, bu da buz tabakalarının inceldiği fakat tekne ile de balıkçılık yapılamayan ara bir dönemin oluşmasına neden oluyor. Balıkçılar aileleri için balık avlayamıyorlar.

Bazı Eskimolar, Grönland’daki Ilulissat’ta olduğu gibi, balık işleme tesislerinde çalışıyor. Çoğu balıkçı ve avcılar buzun ince olduğu yerlere yakınlaşmaktan kaçınsa da, balıklar suyun sıcak olduğu yüzeyleri tercih ediyor. Kuzey Kutup Bölgesi’nde 4 milyondan fazla insan yaşıyor.

Kaybolan buz örtüsü tüm dünyada deniz seviyesinin yükselmesine yol açacak olsa da, Grönland’daki yerel halk, etkilerini ilk hissedenlerden. Resimde, İlminak köyünde yaşayan Eskimo bir kız görülüyor. AB’de üretilen ve AB ülkelerine ithal edilen deniz ürünlerinin ticaretini yasaklayan karar nedeniyle, geçimini balıkçılıktan sağlayan bölge halkı büyük ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya kalıyor.

Rus Kutup Bölgesi’nde göçebe olarak yaşayan Ren geyiği çobanları yüzyıllardır yaşamlarını aynı şekilde sürdürüyor. Ancak bölgede doğalgaz arama sondajları geleneksel göç yollarını tehdit ediyor. Çobanların kış aylarında Ren geyiği ile kızak sürmek gibi geleneksel faaliyetleri devam ettirmeleri zorlaşıyor.

Buz tabakalarının erimesi yeni bir fırsat da doğuruyor. Danimarka, Rusya, Norveç, Kanada, ABD ve Çin gibi ülkeler Kuzey Kutup Bölgesi’nde engin hammadde kaynaklarına ulaşmak için yarış içindeler. Bölgenin yeraltı rezervlerinin ortaya çıkmasının Eskimoların Danimarka’ya olan bağımlılıklarından kurtulmalarına da yardımcı olabileceği belirtiliyor.

Ayrıca buzların erimesinin karbondioksit emisyonunu azaltabileceği belirtiliyor. Zira yazın uzun sürmesi, gemilerin geçebileceği daha fazla deniz yolu açılmasına neden oluyor. Örneğin, Rusya’dan Çin’e giden bir gemi, Kuzey Kutbu’nu tercih ettiğinde, Süveyş Kanalı’na kıyasla yüzde 40 oranında daha az yakıt tüketiyor. Ayrıca yolculuk süresi de kısalıyor.

Arktik bölgesinin değişen ve zorlu koşulları, insanların hayatta kalabilmesi için dayanışma içinde olmasını gerektiriyor. 1996'da oluşturulan Arktik Konseyi, yerli gruplarla birlikte Arktik çevresindeki sekiz ülkeyi kapsıyor. Amaç, kalkınma ve çevre koruma konularında işbirliği yapmak. Çin ve Hindistan da Konsey'de daimi gözlemci statüsü kazanmak için istekli görünüyor. © Deutsche Welle Türkçe