የታኅሣሥ 3 ቀን፣ 2015 ዓ.ም የስፖርት ዘገባ

የቃጠር የዓለም እግር ኳስ ጨዋታ ውድድር የበርካቶችን ቀልብ እንደገዛ እና ልብ እንዳንጠለጠለ ወደ ፍጻሜው እየተቃረበ ነው። የፍጻሜው ተጋጣሚዎች ነገ እና ከነገ ወዲያ በሚደረጉ ሁለት ግጥሚያዎች ይለያሉ። አፍሪቃዊቷ ሞሮኮ ለግማሽ ፍጻሜ ማለፏ የበርካታ አፍሪቃውያን ኩራት ምንጭ ሆኗል። ሞሮኮ ብሎም አፍሪቃን ለዚህ ኩራት ያበቁት በዋናነት የ47 ዓመቱ አሰልጣኝ ናቸው። እኚህ ሞሮኮዋዊ አሰልጣኝ በእርግጥ ማን ናቸው? ምን አይነት የኳስ ጥበብስ ተጠቅመው ለዚህ ድል መብቃት ቻሉ? የዛሬው የስፖርት ዘገባችን ዋነና ትኩረት ነው። የባየር ሙይንሽኑ ግብ ጠባቂ በበረዶ መንሸራተት ግጥሚያ እግሩ ላይ ጉዳት ደርሶበት ቀዶ ጥገና ተደርጎለታል። በዘንድሮ ቀሪ የቡንደስሊጋ ጨዋታዎች መሰለፍ አለመቻሉ ቡድኑን አጣብቂኝ ውስጥ ከትቶታል።

በዓለም ዋንጫ ግማሽ ፍጻሜ የደረሱ ሃገራት

በዓለም ዋንጫ የእግር ኳስ ፉክክር «የአትላስ አናብስት»ን የሚያስቆማቸው አልተገኘም። ለዓለም ዋንጫ ግማሽ ፍጻሜ ከደረሱት አራት ሃገራት መካከል ለመጀመሪያ ጊዜ አንዲት አፍሪቃዊት ሀገርም መገኘት ለበርካታ አፍሪቃውያን የኩራት ምንጭ ሆኗል። «የአትላስ አናብስት» የሚል ቅጽል ስያሜ ያለው የሞሮኮ ብሔራዊ የእግር ኳስ ቡድን በዓለም አቀፉ የእግር ኳስ ፌደሬሽን ፊፋ (FIFA) 34ኛ ደረጃ ይዘዋል። በፊፋ የወንዶች እግር ኳስ መስፈርት በዓለም የ1ኛነት ደረጃን የያዘችው ቤልጂየም፤ 3ኛዋ ብራዚል 4ኛ ደረጃ እና 6ኛ ደረጃ የተሰጣቸው የእንግሊዝ እና የስፔን ቡድኖች ተሰናብተው ነው ሞሮኮ ለዚህ ክብር የበቃችው። 7ኛ ደረጃ ያላት ጣሊያን ጭራሱኑም ዘንድሮ ለዓለም ዋንጫ አላለፈችም። 12ኛ ደረጃ ያለው የጀርመን ቡድን ካለፈው የዓለም ዋንጫ ትምህርት ወስዶ እግር ኳስ ላይ ብቻ አለማተኮሩ ሽንፈት ተከናንቦ ዘንድሮም ከዓለም ዋንጫ በጊዜ ተሰናብቷል። የአትላስ አናብስት ግን በኩራት በቃጠር ምድር ማግሳታቸውን ቀጥለውበታል።  

ለመሆኑ እንዲያ በዓለም ዙሪያ አሉ የሚባሉ ስመ-ገናና የእግር ኳስ ቡድኖች በጊዜ ተሰናብተው «የአትላስ አናብስት» በቃጠር የዓለም ዋንጫ አስጨናቂ እንዲሆኑ ያስቻሏቸው አሠልጣኙ ማን ናቸው? ፈረንሳይ ተወልደው ያደጉት ትውልደ-ሞሮኮው አሠልጣኝ ዋሊድ ሪግራግዊ በእርግጥ ማን ናቸው? ወደዚያ ከማለፋችን አስቀድሞ ሞሮኮ ለግማሽ ፍጻሜ መብቃቷ ቃጠር ውስጥ ስለፈጠረው ስሜት እንዲነግረን የሐትሪክ ጋዜጣ መስራች እና ማኔጂንግ ዳይሬክተር ይስሐቅ በላይ ጋር ደውለንለታል። ይስሐቅ የዓለም ዋንጫ እግር ኳስ ጨዋታዎችን ለመዘገብ ቃጠር ነው የሚገኘው። ወደ ቃለ መጠይቁ እንለፍ።

የሞሮኮ የዓለም ዋንጫ ግስጋሴ

ሞሮኮ በፊፋ መስፈርት የ1ኛ ደረጃ ከተሰጣት ቤልጂየም እና እንደ ጎርጎሪዮስ አቆጣጠር በ2018 የፍጻሜ ተጋጣሚ ከሆነችው ክሮሺያ ጋር ተመድባ ስፔን እና ፖርቹጋልን ማሰናበቷ በርካቶችን አስደንቋል።  ሞሮኮን ለዚህ ድል ያበቁት አሠልጣኝ ዋሊድ ሪግራግዊ ተወልደው ያደጉት በግማሽ ፍጻሜ የሚጋጠሙት ፈረንሳይ ውስጥ ነው። አሰልጣኙ የሞሮኮ እና የፈረንሳይ ጥምር ዜግነት አላቸው። ለቤተሰባቸው ከስድስት ልጆች ሦስተኛው የሆኑት ዋሊድ ሪግራግዊ በልጅነታቸው በዓመት ቢያንስ ለሁለት ወራት ወደ ሞሮኮ ይጓዙ ነበር። ይህ ደግሞ የእናት እና አባታቸው ግዴታ እንደነበር ይናገራሉ። ያ በመሆኑም ከሞሮኮ ጋር ያላቸው ቁርኝት ጠንካር መሆኑን ይገልጣሉ።

አሰልጣኙ ቀደም ሲል ለፈረንሳይ ቱሉስ ጨምሮ ለኤ ሲ አያቺዮ እና ሬሲንግ ሳንታንደር ተከላካይ ሆነው ተጫውተው ያውቃሉ። በእግር ኳሱ ዓለም በገናናነት ስማቸው የሚጠቀሰው ስፔንን እና ፖርቹጋልን ከውድድር ያስወጡት አሰልጣኝ ዋሊድ ሪግራግዊ ይህን የመከላከል ጥበባቸውን በአሰልጣኝነትም ዐሳይተዋል።  ቡድናቸውን 4-1-4-1 በሚባለው አሰላለፍ ወደ ሜዳ አስገብተውም በዋናነት በመከላከል ላይ ተመስርተው ተጋጣሚያቸው ላይ ክፍተት ሲኖር በመልሶ ማጥቃት ብቃታቸውን ዐሳይተዋል። አንድ አጥቂ ኤን ኔሲሪን ከፊት አድርገውም ክፈት ሲገኝ በመልሶ ማጥቃት የክንፍ ተመላላሾቹ ሐኪሚ እና ማዝራዊን እንዲሁም የኳስ ጥበበኛው ሲይሽ እና ሌላኛው የክንፍ ተጨዋች ሶፊያን ቦውፋልን ወደፊት በማስፈንጠር ተጋጣሚያቸውን አስጨንቀዋል። ብረት የመከላከል አጥራቸውንም ሳያስደፍሩ አጽንተዋል።

አሰልጣኙ የሞሮኮ ቡድንን ከያዙም ገና አምስት ወርም አልሆናቸው። ቦስኒያዊው የሞሮኮ አሰልጣኝ ቫሂድ ሐሊሆዲች በምርጫ ወቅት ሐኪም ሲይሽን አላካትትም በማለታቸው በሞሮኮ የእግር ኳስ ፌዴሬሽን ይባረራሉ። ክፍተቱንም የዋይድ ካዛብላንካ ቡድንን በማሰልጠን በአፍሪቃ ሻምፒዮንስ ሊግ ለድል ያበቁት አሠልጣኝ ዋሊድ ሪግራግዊ እንዲሸፍኑ ይጠየቃሉ። አሰልጣኙ አላመነቱም። የተነገረላቸውን የመከላከል እና የመልሶ ማጣቃት ጥበብ በመተግበርም ቡድናቸውን ለአስደናቂ ለውጤት አብቅተዋል። ከእንግዲህስ ስለ ዓለም ዋንጫው የማናልምበት ምን አንዳች ምክንያት ይኖራል?» ብለዋል። በእኚሁ አሠልጣኝ ዋሊድ ሪግራግዊ ብቃት በሩብ ፍጻሜው የተሰናበተው የፖርቹጋል ቡድን አጥቂ ክርስቲያኖ ሮናልዶ የእግር ኳስ ወርቃማ ዘመን በእንባ ተቋጭቷል።

ከነገ በስትያ በግማሽ ፍጻሜው ፈረንሳይን ይገጥማሉ። ይሳካላቸው ይሆን? የብዙዎች ምኞት ነው። በነገው ምሽት በግማሽ ፍጻሜው አርጀንቲና ከክሮሺያ ጋር ይጋጠማሉ።

የአውሮፕላን አደጋ

የቀድሞው የኦሎምፒክ የ800 ሜትር ክብረወሰን ባለቤት ዴቪድ ሩዲሻ ኬንያ ውስጥ ከአውሮፕላን አደጋ ለጥቂት መትረፉ ተዘግቧል። የ33 ዓመቱ ኬንያዊ አትሌትን እና ሌሎች አምስት ሰዎችን አሳፍሮ ይበር የነበረው አውሮፕላን የተከሰከሰው ደቡብ ምሥራቅ ኬንያ ካጃዶ የምትባል አካባቢ ቅዳሜ ዕለት መሆኑን የዜና ምንጮች ዘግበዋል።  እንደ ጎርጎሮዮስ አቆጣጠር በ 2012 እና በ2016 ለንደን ውስጥ የወርቅ ሜዳይ ያገኘ አትሌት ነው። ተሳፋሪዎቹ ላይ የደረሰባቸው መጠነኛ ጉዳት እንደሆነ እና ታክመው ወደ ቤታቸው መግባታቸውም ተገልጧል። የአውሮፕላን አብራሪው ብርቱ ጉዳት እንዳይደርስ ከፍተኛ ሙከራ ማድረጉም ተገልጧል።

ማኑዌል ኖየር ተሰበረ

የጀርመን ብሔራዊ የእግር ኳስ ቡድን ዋና ግብ ጠባቂ ማኑዌል ኖየር በበረዶ መንሸራተት ሲዝናና እግሩ ላይ ጉዳት በመድረሱ በቀሪ የዘንድሮ የቡንደስሊጋ ጨዋታዎች መሰለፍ አይችልም ተባለ። የ36 ዓመቱ ግብ ጠባቂ እግሩ ላይ በደረሰበት ጉዳት የቀዶ ጥገና እንደተደረገለትም ተዘግቧል። እስከሚቀጥለው ሰኔ ወር ድረስ በውሰት ተወስዶ ለኤ ኤስ ሞናኮ የሚጫወተው የባየር ሙይሽንሽን የቀድሞ ተጠባባቂ ግብ ጠባቂ አሌክሳንደር ኑይብል ወደ ቡድኑ ሊመለስ ነው የሚሉ መረጃዎች ወጥተዋል። ተብሏል።  ሆኖም የአሌክሳንደር ወኪል ሽቴፋን ባክስ «እስካሁን ድረስ ከባየርን ሙይንሽን እኔም ሆንኩ አሌክስ የሰማነው ነገር የለም» ብለዋል። የዛሬ ሁለት ዓመት ከሻልከ ወደ ባየርን ሙይንሽን ከተዘዋወረበት ጊዜ አንስቶ አሌክሳንደር ኑይብል ተጠባባቂ ግብ በመሆን አብዛኛውን ጊዜውን ያሳለፈው በተቀያሪ ወንበር ላይ ነበር። እናም ቀደም ሲል አሌክሳንደር ወደ ባየርን ሙይንሽን ይመለስ እንደሆን ተጠይቆ ሲመልስ፦ «ወንበር ለማሞቅ አልመለስም» ብሎ ነበር። አሁን ዋናው ግብ ጠባቂ ማኑዌል ኖየር በጉዳት ለረዥም ጊዜ መሰለፍ የማይችል በመሆኑ ተጠባባቂው ግብ ጠባቂ ሐሳቡን መቀየሩ አይቀርም ተብሎ ይጠበቃል።

በቃጠር የዓለም ዋንጫ ያልተጠበቁ ወጤቶች ለታዋቂ ቡድኖች የእግር ኳስ አሰልጣኞች ስንብት ዳፋ ሆነዋል። ለዋንጫው ትደርሳለች ተብላ በብዙዎች ዘንድ ግምት ተሰጥቷት እነ ኔይማር እና ደጋፊዎቹን በእንባ ያራጨችው ብራዚል አንጋፋ አሰልጣኝ ተሰናብተዋል። ቲቴ በሚለው ስማቸው የሚታወቁት የ61 ዓመቱ የብራዚል አሰልጣኝ አዴኖር ሌዎናርዶ ባቺ በእርግጥ ከዚህ የዓለም ዋንጫ በኋላ ራሳቸውን እንደሚያሰናብቱ ቀድመው ተናግረው ነበር። የ5 ጊዜያት የዓለም ዋንጫ ባለድሉ ብራዚልን ክሮሺያ እንዲያ አስደናቂ በሆነ ሁኔታ ካርሎስ ዱንጋን የዛሬ ስድስት ዓመታት የተኩት አሰልጣኝ ቲቴ የስንብት ዘመናቸው በሽንፈት ተደምድሟል።

ማንተጋፍቶት ስለሺ

ኂሩት መለሰ