آیا تابلیت‌های مسکن سردردی منجر به اعتیاد می‌گردند؟
۱۳۹۶ مهر ۲۴, دوشنبه
سردردی داری؟ زمانی که فرد سر درد می شود، اکثرا به دواخانه کوچک خانگی اش مراجعه می کند. دوای ضد سردردی را تقریبا هر کس در خانه اش دارد. برای این دواها کسی به نسخه داکتر نیاز ندارد و آن را از هر دواخانه می توان دریافت کرد.
برند مویلباور، متخصص داروشناسی از شهر بریمن آلمان می گوید که "فروش آزادانه این نوع دواها به معنای این نیست که آنها بی خطر اند." او از مصرف تابلیت های ضد درد به مدت طولانی و بدون کنترول، هشدار می دهد. مویلباور در ادامه می گوید که "این داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند و همچنین در تعامل با داروهای دیگر مشکلزا باشند."
آیا خطر اعتیاد از تابلیت های ضد سردردی می رود؟
مواد قوی برای تسکین درد مثلا افیون می توانند منجر به اعتیاد شوند. این کاملا مشخص است، اما تابلیت های به اصطلاح بی ضرر سردردی چگونه اند؟ گرهارد مویلر شوفه از مرکز درد و تسکین در گوپینگن می گوید: «بسیاری از بیماران اعتیاد به داروهای مسکن دارند.» او در ادامه می گوید که در اینجا تنها وابستگی به مسکن های قوی چون افیون مطرح نیست، بلکه همچنین داروهای ساده و موثر نیز مطرح اند.
مویلر شوفه توضیح می دهد که بیماران همواره از این نوع تابلیت ها استفاده می کنند. "از این طریق وابستگی به وجود می آید و اگر فرد ۱۴ تا ۱۶ ساعت از این تابلیت ها نگیرد، ممکن است باعث سم زدایی درد شود." برای درمان این درد، بیماران باز هم تابلیت های ضد درد را می گیرند و به یک دایره شیطانی می رسند که دیگر نمی توانند از آن فرار کنند."
آمار در مورد اینکه چه تعداد افراد از تابلیت های تسکین دهنده درد استفاده می کنند، به صورت دقیق در دسترس نیست. آسپیرین دوای است که در هر دواخانه به فروش می رسد و نیازی هم به نسخه یا تجویز داکتر ندارد.
"نمی دانستم" نمی تواند دلیل شود
تابلت آسپرین از دیر زمانی تبدیل به یک مترادف برای سردردی و یک منبع تبلیغاتی خوبی برای شرکت دواسازی آلمانی بایر شده است. "ساده ترین و سریع ترین راه حل برای سردردی تان ادویه تسکین درد چون اسید استیل سالیسیلیک در آسپرین است که از دردهای جزئی تا سردردی متوسط را تسکین می بخشد." این جملات در وب سایت شرکت تولید کننده آسپرین منتشر شده است. البته یک دستورالعملی در داخل بسته دواها وجود دارد که در آن لیست تمام عوارض جانبی احتمالی شناخته شده نیز درج گردیده است.
مثلا در این لیست از عوارض جانبی اغلب تا نادر ذکر شده که از جمله می توان از "حوادث خونریزی شدید مانند خونریزی دماغی، به ویژه در بیماران با فشار خون بالای کنترول نشده ... " و یا هم " واکنش های حساسیتی (تا تب شدید و حساسیت های جلدی) را می توان انتظار داشت.
افرادی که به طور خاص باید تمرکز فکری داشته باشند، به عنوان مثال بر روی کمپیوتر و شاید حتی در شب نیز کار شان ادامه پیدا کند، متعلق به گروهی اند که اغلب سردردی دارند و باید دوای تسکین درد بگیرند تا بتوانند کار شان را انجام دهند. مویلر شوفه می گوید که گروه دیگر بیماران مبتلا به میگرن اند که هرگز مورد بررسی و تشخیص دقیق قرار نگرفته اند. به قول او این افراد را نیز وارد شدن به اصطلاح به دایره شیطانی اعتیاد به دارو تهدید می کند و مجبور می شوند هر چه بیشتر دست به مصرف دواهای تسکین دهنده درد بزنند. هرچند این امر به اعتیاد و و سردرد ناشی از دوا های تسکین درد منجر می شود.
در گذشته ساعت سازان سویسی شهرت داشتند که باید کار شان را بسیار دقیق و با تمرکز زیاد انجام دهند. این امر به خوبی شناخته شده بود. آنها از همه داروهای تسکین درد و تسکین تب استفاده می کردند، زیرا ساعت سازان به دلیل کار شان همواره سر دردی داشتند. گرده های شمار زیادی از این افراد از کار مانده بود. دلیل این امر عوارض جانبی استفاده مکرر از دواهای تسکین دهنده درد عنوان گردیده است.
تظاهر
تابلیت های ایبوپروفن را نیز می توان بدون نسخه داکتر و به طور آزادانه از دواخانه ها خریداری کرد. مردم نه تنها برای تسکین سردردی بلکه برای تسکین دیگر دردها نیز از این دوا استفاده می کنند.
ایبوپروفن همچنین برای درمان انواع مختلف التهاب ها در نظر گرفته شده است. نوع ۴۰۰ میلی گرام این دوا بدون نسخه در هر دواخانه به دست می آید.
از سوی دیگر، تابلیت های ۶۰۰ یا ۸۰۰ میلی گرامی ایبوپروفن تنها در صورتی که داکتر آن را تجویز کرده باشد، در دواخانه های آلمان قابل دریافت است.
مویلر شوفه می گوید: "برخی از این داروها به صورت آزادانه در آلمان فروخته می شوند، زیرا دیر وقت است که آنها اجازه فروش در بازارها را پیدا کرده اند." به قول مویلر شوفه آنها اغلب ده سال پیش ساخته شده اند و اجازه فروش در بازارها را پیدا کردند، اما هرگز به دقت در مورد شان تحقیق نگردیده است. اگر فروش این داروها امروزه تصویب شود، هیچ یک از این داروها در بازار موجود نخواهند بود. زیرا آنها همه در بررسی معیارهای پذیرش شکست می خورند.
ترکیب بد
آسپرین و ایبوپروفن: بیماران زیادی هستند که آسپیرین را برای پیشگیری در مورد بیماری قلبی به عنوان یک نیتروژن خون مصرف می کنند، تا خون لخته نشود. مویلر شوفه در این مورد می گوید که "اگر اول آسپیرین گرفته شود و پس از آن ایبوپروفن برای تسکین سردردی، کارگر می افتد. اما اگر اول ایبوپروفن و سپس آسپرین گرفته شود، در این صورت آنزیم های مربوطه به وسیله ایبوپروفن مسدود می شوند به طوری که آسپیرین نتواند کار کند، پس در بیمار خطر ابتلا به لخته شدن خون را افزایش می دهد و ممکن است بیمار را سکته مغزی و یا آمبولی تهدید کند.
برای این و دیگر عوارض جانبی احتمالی، در صورتی که دوا بر اساس تجویز داکتر گرفته نشود، حتما در دفترچه دستورالعمل دواها اطلاعات داده شده است و شاید هم از خطر اعتیاد به دوا ذکر گردیده باشد. اما حتی اگر این اطلاعات به یک زبان قابل فهم فرموله شده باشند، مصرف کنندگان به مشکل می توانند در مورد خطرات و تعاملات احتمالی دوا تخمین بزنند. پس بهتر است از داکتر یا دواخانه در مورد بپرسید.
nka,af (Gudrun Heise )