حکومت وحدت ملی: راه حل یا قربانی شدن ساختارهای دموکراتیک؟

این نشست زیر عنوان «چهارچوب و اولویت های حکومت وحدت ملی» برگزار شد و در آن شماری از استادان دانشگاه ها، نویسندگان، فعالان جامعه مدنی و مشاور امنیت ملی جمهوری اسلامی افغانستان حضور داشتند.

داکتر رنگین دادفر سپنتا، مشاور امنیت ملی افغانستان در این نشست گفت پس از آن که اعتبار کمیسیون های انتخاباتی زیر سوال رفت، هر نتیجه ای که از انتخابات به دست می آمد، مشروعیت و مقبولیت انتخابات را زیر سوال می برد.

آقای سپنتا گفت: «در چنین حالت هایی هر چیزی که تنها از پروسه بیرون شود، به نظر من مشروعیت و مقبولیت آن در انظار مردم کم است و بحران آفرین است.»

داکتر سپنتا گفت اگر نتیجه انتخاباتی که مشروعیت آن نزد مردم کاهش یافته بود اعلام می شد، سبب بروز احساسات و عواطف مردم می شد که کنترول و مدیریت آن بسیار دشوار بود. او گفت افغانستان «در آستانه یک تقابل و یک صف آرایی بسیار خطرناک» قرار داشت.

مشاور شورای امنیت ملی افغانستان گفت: «حکومت وحدت ملی که هردو کارزار انتخاباتی روی جزییات آن بحث می کنند... به نظر من تنها و یگانه راه حل بیرون شدن از بن بست کنونی است. هرنوع توهم و رویا که فکر بکنید با توصل به نهادهای موجود اما فاقد اعتبار ملی ما می توانیم بر مشکلات غلبه بکنیم، توهم و یک بازی خطرناک است.»

سپنتا گفت براساس توافقی که صورت گرفته قدرت بین دو نامزد تقسیم می شود: «توافق شده است کسی که بیشترین آرا را دارد در نتیجه تفتیش، رئیس جمهور است. یکی دیگر صلاحیت دارد که یا خود مجری امور شود، یا کسی دیگری را به عنوان مجری امور پیشنهاد کند.» اما هنوز صلاحیت های این به اصطلاح "مجری امور" که از آن به عنوان "رئیس اجرایی" نیز یاد شده مشخص نیست.

به گفته آقای سپنتا حکومت وحدت ملی پس از رسیدن به قدرت به یک گفتمان گسترده ملی برای اصلاح قانون اساسی و سایر قوانین نیاز دارد. این بحث نیز مطرح است که حکومت پس از دوسال لویه جرگه را برگزار کند و نظام حکومت را از ریاستی به پارلمانی تغییر دهد.

داکتر سپنتا به این نکته نیز اشاره کرد که در حکومت وحدت ملی اپوزیسیون جایگاه واقعی خود را ندارد و برخی از اشتراک کنندگان نشست گفتند که در حکومت وحدت ملی بعضی از ساختارهای دموکراتیک از بین می رود.

"قربانی شدن ساختارهای دموکراتیک"

نادر نادری، رئیس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) گفت: «اولین قربانی یک حکومت وحدت ملی ساختارهای اصلی دموکراتیک است. چنانچه شما (آقای سپنتا) اشاره کردید که در حکومت وحدت ملی نفس اپوزیسیون از بین می رود.»

آقای نادری در مورد ثبات حکومت برآمده از چنین توافقی گفت: «بحث دوم شکننده بودن حکومت وحدت ملی است. چون مبناها و اساسات ایجاد این وحدت همشکل و همگون نیستند. آجنداهای کاری متفاوت وجود دارد.»

اشتراک کنندگان این نشست به ساختار حکومت ها در برخی از کشورهای خاور میانه نیز اشاره کردند و گفتند که می توان با استفاده از تجارب آن ها حکومت وحدت ملی در افغانستان شکل گیرد، ولی این نظر نیز مخالفان و موافقان خود را داشت.