پناهجویان اخراج شده افغان با تهدیدات امنیتی مواجه اند

فقط در همین ماه می موارد متعدد قتل، خشونت و حملات تروریستی در افغانستان ثبت شده است. بنا به گزارش سازمان ملل متحد، از ماه جنوری تا ماه مارچ سال ۲۰۱۹، ۵۶۱ فرد ملکی کشته شدند. وزارت خارجه آلمان فدرال نسبت به سفر به افغانستان هشدار داد و نوشت: «اقامت در بیشتر مناطق این کشور کماکان خطرناک است».

با وجود این، آلمان چندی پیش ۲۶ تن دیگر را به افغانستان اخراج کرد. از ماه دسمبر سال ۲۰۱۶ حدود ۶۰۰ تن در ۲۴ پرواز از آلمان به افغانستان پس فرستاده شده اند. مسئولان حتی برای اخراج پناهجویان از زور و جبر کار گرفتند. همین که اشخاص اخراج شده از آلمان به افغانستان می رسند، به حال خود رها می شوند و در برابر آینده ای نامطمئن قرار می گیرند.

کم اهمیت جلوه دادن خطرات امنیتی

سمیرا حمیدی که برای دفتر سازمان عفو بین الملل در کلمبو، پایتخت تجاری سریلانکا کار می کند، افغان تبار است و به مسائل مربوط به افغانستان رسیدگی می کند. او گفت: «حکومت با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کند و نمی تواند از مردم ملکی محافظت کند. به این فکر کنید که (نمایندگی های) کشورهای اروپایی (در افغانستان) چقدر تحت محافظت هستند. ... اقدامات امنیتی که سفارتخانه ها روی دست گرفته اند، بسیار شدید است». 

در سال ۲۰۱۷ حمله ویرانگری  در کابل انجام شد که مرگ بیش از ۱۵۰ تن را به دنبال داشت و صدمات جدی به ساختمان سفارت آلمان در افغانستان وارد کرد. در پی این حمله مسئولان در برلین پروسه اخراج به افغانستان را به طور موقت متوقف کردند، اما مدت زیادی نگذشته بود که آن ها این ممنوعیت را به سرعت لغو کردند.

عبدالغفور، رئیس سازمان کمک به مهاجران و حمایت از آن ها در کابل (AMASO) به دویچه وله گفت: «شما احتمالا متوجه شده اید که میزان حملات انجام شده در افغانستان به خصوص در کابل تکان دهنده است». او گفت که همین یک هفته پیش، اتریش و سویدن پروازهای اخراج را به خاطر این خطرات در آخرین دقیقه متوقف کردند.

غفور گفت بسیاری از افرادی که به افغانستان اخراج شده اند، سعی می کنند کشور را با سرعت هرچه بیشتر دوباره ترک کنند. او گفت: «من به تازگی با چهار یا پنج تن که از آلمان به افغانستان اخراج شده بودند، صحبت کردم. آن ها اکنون در یونان هستند و در شرایط واقعا بدی به سر می برند».

 

تقلا برای همرنگ شدن با جامعه

مقام های افغان به همتایانشان در اتحادیه اروپا گفتند که برای جذب شهروندان اخراج شده آماده هستند. افغانستان در قبال این وعده کمک های توسعه ای دریافت می کند.

غفور، رئیس سازمان کمک به مهاجران و حمایت از آن ها گفت که سازمان بین المللی برای مهاجرت (آی او ام) پناهجویان اخراج شده افغان را معمولا برای دو هفته پس از بازگشت به وطن در هوتل جای می داد. اما حالا آن ها فقط مبلغ معادل این دو هفته اقامت در هوتل را دریافت می کنند که حدود ۱۵۰ یورو (برابر با ۱۶۷ دالر) است. این در حالی است که وضعیت بد امنیتی در افغانستان به گران شدن قیمت مهمانخانه ها و هوتل ها در این کشور منجر شده است.

به این خاطر پناهجویانی که به افغانستان اخراج شده اند، برای یافتن یک سرپناه به خویشان، دوستان و یا آشنایانشان نیاز دارند. هرکدام از پناهجویانی که به کشور شان بر می گردند، می توانند از حکومت آلمان تقاضای دریافت ۷۰۰ یورو را بکنند. این مبلغ را آلمان برای کمک به پناهجویان اخراج شده و تثبیت موقعیت آن ها در افغانستان می پردازد. اما به گفته غفور، پروسه رسیدگی به اینگونه تقاضاها با بوروکراسی طولانی مدتی همراه است که تمامی ندارد.   

به غیر از تهدیدات امنیتی، شهروندان افغان در حالی به این کشور بازگردانده می شوند که ساختار اقتصادی این کشور بسیار فرسوده است. خانم حمیدی که برای سازمان عفو بین المللی در کلمبو کار می کند، گفت: «هیچکدام از پناهجویان اخراج شده که من با آن ها مصاحبه کردم، کار پیدا نکرده بودند تا بتوانند در کابل زندگی تازه ای را آغاز کنند». او در ادامه گفت: «برخی از مردم محلی به اشتباه فکر می کنند که افغان های اخراج شده مقدار زیادی پول به همراه دارند، چون از اروپا بازگشته اند». به این خاطر زندگی آن ها از این هم بیشتر در خطر است.

بیشتر اشخاصی که به افغانستان اخراج شده اند، از ولایات این کشور هستند. به گفته خانم حمیدی بازگشت این پناهجویان می تواند آن ها و خانواده های شان را که در افغانستان زندگی می کنند، در معرض  خطرات جدی قرار می دهد.

او یک کارمند پیشین دولت را می شناسد که مجبور شد به ولایت زادگاهش بازگردد، اما از ترس ملیشه های مخالف دولت پنهان شد. این فرد نمی تواند در کنار خانواده اش زندگی کند.

خانم حمیدی در ادامه گفت: «هیچکس نمی داند که او بازگشته است و خودش می گوید، برای این که خانواده اش به خطر نیافتد، بهتر است تا حد ممکن اطلاعات بسیار کمی راجع به او در دسترس باشد». 

غفور که در سال ۲۰۱۳ از ناروی به افغانستان اخراج شد، گفت که وضعیت امنیتی در سال های گذشته به شدت وخیم تر شده است. او اخراج پناهجویان افغان از آلمان را غیرمسئولانه و سهل انگارانه خواند و گفت که طالبان در گفتگوهای صلح شرکت دارند، اما با این وجود «هنوز دست به حملات تروریستی می زنند که هربار به مرگ ده ها فرد ملکی می انجامد». رئیس سازمان (AMASO) گروه دولت اسلامی (داعش) را «حتی خطرناک تر و بی رحم تر از طالبان» خواند.

حمیدی نیز چنین دیدگاهی دارد: «افغانستان قادر به پس گرفتن پناهجویان نیست. حکومت فعلاَ نمی‌تواند امنیت شهروندان‌اش را تضمین کند.»

داوید اهل/م. ا.