ترکیه: مشکل ’پ ک ک‘ و مشکل روابط با آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا

پرزیدنت جرج بوش از رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، به گرمی پذیرایی کرد. گفت‌وگوهای آنان دو ساعت طول کشید. بوش گفته است که آمریکا از ترکیه در مبارزه‌اش علیه گروه شورشی ’پ ک ک‘ (حزب کارگران کردستان)، که عمدتا در شمال عراق مستقر است، پشتیبانی می‌کند. بوش تصریح کرده است که این جریان «دشمن ترکیه، دشمن عراق آزاد و دشمن ایالات متحده است.»

پرزیدنت بوش همچنین به اردوغان پیشنهاد کرده که دو طرف اطلاعات جاسوسی‌شان در مورد ’پ ک ک‘ را با هم مبادله کنند. علاوه بر این قرار شده است که نظامیان آمریکایی و ترک با هم دیدارهایی بیشتری داشته باشند، تا در تبادل نظر و همکاری نزدیکتر حرکات ’پ ک ک‘ را دنبال نمایند.

بوش، در پایان دیدار با اردوغان به خبرنگاران گفت: «من به آقای نخست وزیر (اردوغان) با صراحت گفتم که ما مایلیم در برخورد با مسئله‌ی موجود همکاری نزدیکی داشته باشیم.» اردوغان متقابلا بر لزوم همکاری تأکید کرد و اظهار داشت که از نتایج دیدار با پرزیدنت بوش خشنود است.

بنابر گزارش‌های منتشر شده، بوش ترکیه را از حمله به شمال عراق باز داشته است. نگرانی آمریکا از این است که اگر ترکیه برای سرکوب ’پ ک ک‘ به شمال عراق حمله برد، وضع عراق از آنچه اینک هست، متزلزل‌تر ‌شود.

اکنون منطقه‌ی کردنشین عراق امن‌ترین منطقه در کشور است و در آن جلوه‌های بارزی از سازندگی دیده می‌شود. حمله‌ی ترکیه این بخش از عراق را نیز دستخوش آشوب می‌سازد.

اروپا مخالف حمله‌ی ترکیه به شمال عراق است

در روز ۶ نوامبر اتحادیه‌ی اروپا نظر خود را در مورد برنامه‌ی عضویت ترکیه در این اتحادیه ابراز داشت: ترکیه بایستی منتظر بماند! کرواسی نیز همانند ترکیه بایستی انتظار بکشد. هر دو کشور از نظر کمیسیون اتحادیه‌ی اروپا هنوز استانداردهایی را پیاده نکرده‌اند، که لازمه‌ی عضویت در اتحادیه هستند.

ترکیه به ویژه از نظر آزادی بیان به تراز لازم نرسیده است. آزادی‌های مذهبی و قومی در کشور هنوز به اندازه‌ی کافی تضمین شده نیستند. کمیسیون در این رابطه به ویژه به حقوق کردها اشاره می‌کند.

از نظر کمیسیون، در ترکیه پیشرفت‌های محسوسی دیده می‌شود. این کشور توانست بحرانی را به خوبی از سر بگذراند که بر سر ریاست جمهوری عبدالله گل، که اسلام‌گراست، بروز یافته بود. کشور باز بایستی در راه تعمیق آزادی‌‌های بکوشد: آزادی زنان، آزادی فعالان سندیکایی، آزادی بیان از جمله به زبانهای قومی.

بحران فعلی بر سر ’پ ک ک‘ مورد دیگری است که ظرفیت‌های دموکراتیک ترکیه با آن سنجیده می‌شود. اگر ترکیه به شمال عراق حمله کند، شانسش برای ورود به اتحادیه‌ی اروپا، از این چه که هست، بدتر می‌شود.

این موضوع را سیاستمداران آلمانی با صراحت به مقامات ترک گفته‌اند. مارکوس سودر، وزیر امور اروپا در دولت ایالتی بایر به روزنامه‌ی فرانکفورتر روندشاو گفته است که پیامد حمله‌ی ترکیه به شمال عراق دلیلی خواهد بود بر این که مذاکرات ورود ترکیه به اتحادیه‌ی اروپا "فوراً و به صورت قطعی" پایان گیرد.

کلاودیا روت، از رهبران سبزها، نیز تأکید کرده است که حمله‌ی ترکیه به کردستان عراق به معنای محول کردن مذاکرات ورود ترکیه به اروپا به آینده‌ای دور و نامعلوم است.

ر / خبرگزاری آلمان، فرانکفورتر روندشاو، تاگس‌شاو