پیامدهای پایان جنگ سرد میان آمریکا و کوبا
۱۳۹۳ آذر ۲۸, جمعهبهبود مناسبات آمریکا و کوبا گرچه "غیرمنتظره" بود، اما استقبال بسیاری از محافل سیاسی جهان را در پی داشته است.
کنفرانس اسقفهای کوبا با انتشار بیانیهای در اینترنت اعلام کرد که کشورهای کوبا و آمریکا "مسیری درست" را برای بهبود مناسبات بر گزیدهاند. اسقفهای کوبایی ابراز امیدواری کردند که نزدیکی هاوانا و واشنگتن "رفاه مادی و معنوی" برای شهروندان کوبایی بهدنبال داشته باشد.
کنفرانس اسقفهای کوبایی از پاپ فرانسیس برای نقش میانجیگرانه وی میان آمریکا و کوبا سپاسگزاری کرد. بنابر گزارشها واتیکان نقشی عمدهای در آب شدن یخها میان هاوانا و واشنگتن داشته است.
درخواست آزادی زندانیان سیاسی در کوبا
منتقدان سیاسی رژیم سوسیالیستی کوبا و نیروهای "اپوزیسیون" این کشور همچنان با دیده تردید به نزدیکی تاریخی میان کوبا و آمریکا مینگرند. "کمیسیون حقوق بشر و آشتی ملی کوبا" (CCDHRN) اعلام کرد که جدیت هاوانا در تغییر سیاستهای خود را میتوان با تحول در وضعیت زندانیان سیاسی محک زد.
به گفته این کمیسیون در حال حاضر بیش از ۱۰۵ زندانی سیاسی در حبس به سر میبرند. الیزاردو سانچز، مسوول این کمیسیون از دولت رائول کاسترو خواست که هر چه زودتر این زندانیان سیاسی را آزاد کند.
به گفته کاخ سفید، رائول کاسترو رئیس جمهور کوبا در گفتوگو با باراک اوبا، رئیس جمهور آمریکا در روز سهشنبه (۱۶ دسامبر) وعده داد که به زودی ۵۳ زندانی سیاسی آزاد خواهند شد. به گفته سانچز نام این زندانیان هنوز از سوی مقامات کوبایی اعلام نشده است.
فعالان سیاسی و حقوق بشری کوبایی که خارج از این کشور و عمدتاً در آمریکا سکونت دارند میگویند که "احساسی دوگانه" نسبت به تحولات جدید در کوبا دارند. از یکسو نزدیکی آمریکا و کوبا "نشانه بسیار مثبتی" تلقی میشود، اما از سوی دیگر هیچ نشانهای از "باز شدن فضای سیاسی و کاهش کنترلهای امنیتی" در کوبا مشاهده نمیشود.
سفر احتمالی کاسترو به آمریکا
پس از اعلام نزدیکی میان دو کشور، دولت اوباما اعلام کرد که سیاست واشنگتن در قبال هاوانا دستخوش "تغییرات بنیادی" خواهد شد. به گفته کاخ سفید، آمریکا درصدد است که در ماههای آینده سفارت خود در هاوانا را بازگشایی کند. روابط دیپلماتیک آمریکا و کوبا از سال ۱۹۶۱ پس از ملی شدن اموال و صنایع آمریکا توسط دولت انقلابی کوبا قطع شد.
اوباما نیز وعده داده که با کمک کنگرهی این کشور در صدد کاهش تحریمها علیه کوبا برآید. تحریمهای آمریکا از سال ۱۹۶۲ علیه کوبا وضع شدهاند. گفته میشود از آنجاییکه اکثریت کنگره در اختیار جمهوریخواهان است، لغو یا کاهش تحریمها برای اوباما کاری چندان سهلی نیست.
جاش ایرنست، سخنگوی کاخ سفید در روز پنجشنبه (۱۸ دسامبر) درباره دیدار احتمالی میان رهبران دو کشور گفت: «امکان دیدار رائول کاسترو از آمریکا را در ماههای آینده رد نمیکنم.» وی افزود البته هم اکنون برنامه مشخصی در دست نیست. سخنگوی کاخ سفید سفر اوباما به کوبا را نیز محتمل دانست.
نزدیکی دو کشور و تاثیر آن بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
بر خلاف نظر منتقدان، باراک اوباما همچنان در عرصه سیاست خارجی فعال است و به گفته رسانههای آمریکایی همچون "اردکی چلاق" به انزوا کشیده نشده است.
به نظر منتقدان سیاسی، اوباما از اهمیت تاریخی تصمیم خود در رابطه با کوبا بهخوبی آگاه است و احتمال میرود که این تصمیم به یکی از موضوعات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ بدل شود.
جب بوش نامزد احتمالی جمهوریخواهان در انتخابات آتی، اقدام اوباما را "خطایی در عرصه سیاست خارجی" ارزیابی کرد و اوباما را متهم کرد که "از حدود اختیارات اجرایی خود پا فراتر نهاده است."
وی تصریح کرد که به عنوان فرماندار پیشین فلوریدا بهخوبی با مسائل کوبا و نیروهای اپوزیسیون این کشور آشنایی داشته و تصمیم اوباما را "پاداشی برای "دیکتاتورهایی میداند که تا کنون ناقضان حقوق بشر در کوبا بودهاند".
حدود یک و نیم میلیون کوبایی مهاجر در آمریکا زندگی میکنند که بنا به تخمین ادارات آمریکایی بیش از ۸۰ درصدد آنان در ایالت فلوریدا اقامت دارند.
هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه پیشین آمریکا و یکی از نامزدهای احتمالی دمکراتها، پیشتر به اوباما توصیه کرده بود که سیاست خود را در قبال کوبا تغییر دهد.
بنا به ارزیابی هیلاری کلینتون بهبود مناسبات دو کشور میتواند "اصلاحات پایدار و واقعی برای مردم کوبا" در پی داشته باشد. بنا به ارزیابی کلینتون انزوای سیاسی کوبا تا کنون سبب تقویت "رژیم کاسترو" شده است.
مارکو روبیو سناتور جمهوریخواه نیز ضمن انتقاد از تصمیم اوباما گفت: «رئیس جمهور آمریکا بدترین میانجی سیاسی از زمان جیمی کارتر تا کنون بوده است.» به گفته روبیو کوبا "راه نقض حقوق بشر به حکومت ونزوئلا" را نشان داده است.
وی تهدید کرد که از طریق کمیته امور خارجی سنا از بازگشایی سفارت و انتخاب سفیر آمریکا در کوبا جلوگیری خواهد کرد.
جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا و یکی دیگر از نامزدهای احتمالی حزب دمکرات از تصمیم اوباما پشتیبانی و تصریح کرد که رئیس جمهور آمریکا پس از اعلام تصمیم خود با روسای جمهوری کلمبیا و مکزیک تماس تلفنی داشته و با آنها درباره سیاست جدید آمریکا در قبال کوبا رایزنی کرده است.