کاستروی جدید، کوبای قدیم
۱۳۸۸ آذر ۲, دوشنبه
رژیم کوبا مخالفان و ناراضیان را "ضدانقلابی" می‌خواند و با آنها با شدت و اعمال خشونت برخورد می‌کند. دسترسی به اینترنت همچنان با محدودیت فراوان همراه است و کسانی که در وبلاگ‌های شخصی از اوضاع جاری، نابسامانی‌های اجتماعی و اقتصادی یا فشارهای سیاسی انتقاد کنند، بلافاصله بازداشت می‌شوند.
ادامه ماشین سرکوب
فیدل کاسترو، رهبر کوبا، سه سال پیش به خاطر کهولت و بیماری از مقام خود کناره‌گیری کرد و زمام امور را به برادرش رائول کاسترو سپرد. مردم کوبا امیدوار بودند که با این تغییر در رأس رهبری کشور، وضعیت سیاسی بازتر شود. اما با گذشت سه سال، نشانی از آزادی‌های سیاسی دیده نمی‌شود. در کشور همچنان فشار و اختناق حاکم است.
"دیدبان حقوق بشر" در گزارشی تازه به عنوان "کاستروی تازه، کوبای قبلی" گفته است که وضعیت سیاسی در کوبا همچنان نابهنجار است. خوزه میگوئل ویوانکو، سرپرست این نهاد مدافع حقوق بشر در آمریکای لاتین، عقیده دارد: «رائول کاسترو در پایمال کردن حقوق بشر با برادرش هیچ تفاوتی ندارد. کسانی که جرأت اعتراض داشته باشند، در ترس و وحشت دایمی به سر می‌برند و بیشتر آنها بالاخره دستگیر و به سیاهچال فرستاده می‌شوند. در حال حاضر ده‌ها نفر تنها به خاطر دفاع از حقوق شخصی در زندان به سر می‌برند.»
دستگیری با کمترین ظن
در کوبا برای دستگیر شدن لازم نیست آدم علیه دولت اقدامی انجام داده باشد، همین که دولت او را "خطرناک" تشخیص دهد کافی است. طبق قانونی که سران رژیم گذاشته‌اند، آدم "خطرناک" کسی است که "رفتار غیراجتماعی" دارد و "قواعد همزیستی با دیگران" را نقض می‌کند. سازمان "عفو بین‌الملل" نیز در گزارشی گفته است که در کوبا نظام قضایی برای آزار و اذیت دگراندیشان به کار می‌رود.
بازداشت‌شدگان از داشتن وکیل و دادرسی منصفانه محروم هستند. یک فعال سیاسی گزارش داده که سحرگاه او را در منزل دستگیر کرده و تنها سه ساعت بعد، حکم او را به دستش داده‌اند: چهار سال زندان. او پیش از این نیز بازداشت شده و زیر شکنجه رفته بود. ادارات دولتی به او کار نداده بودند. کارمند ادارۀ کار به او گفته بود: «کرم‌هایی مثل تو به کار احتیاج ندارند.»
در زندان‌های کوبا ده‌ها نفر به خاطر تخلفات سیاسی محبوس هستند. بسیاری از آنها به بیش از ۲۰ سال زندان محکوم شده‌اند. شرایط زندان تحمل‌ناپذیر است و بسیاری از زندانیان از بیماری‌های گوناگون رنج می‌برند.
از اصلاحات خبری نیست
زمانی که در ژانویه ۲۰۰۸ رائول کاسترو به طور رسمی رهبر کشور خوانده شد، به مردم قول اصلاحات سیاسی داد. مردم اجازه یافتند تلفن همراه و کامپیوتر داشته باشند. چیزی نگذشت که مردم دریافتند، دولت در عرصه‌های اساسی، مانند آزادی بیان و آزادی مسافرت، قصد سازش ندارد.
رژیم می‌داند که نارضایتی در میان مردم بالاست و بیم آن دارد که اگر از فشار و اختناق بکاهد، در اندک زمانی کنترل اوضاع را از دست بدهد. دولت بر آن است که پس از بهبود شرایط زندگی به اصلاحات سیاسی دست بزند، اما بحران اقتصادی همچنان کشور را در چنگ خود گرفته است.
در چنین شرایطی کوبایی‌ها به فشارهای بین‌المللی چشم امید دوخته‌اند. دولت باراک اوباما از رژیم دیکتاتوری در کوبا انتقاد می‌کند، اما تحریم سیاسی و محاصره اقتصادی را از جهاتی تخفیف داده است.
انزوا یا تعامل سیاسی
سازمان‌های مدافع حقوق بشر عقیده دارند که تعامل با کوبا باید به اصلاحات سیاسی در این کشور مشروط باشد. اگر رژیم کوبا در شش ماه آینده زندانیان سیاسی را آزاد نکند، جامعه بین‌المللی باید دست به کار شود: برای نمونه می‌توان از مسافرت سران رژیم به خارج جلوگیری کرد یا سرمایه‌گذاری‌های خارجی را در کوبا کاهش داد.
در برابر، برخی از آشنایان با اوضاع کوبا عقیده دارند که انزوای سیاسی این رژیم بیش از آنکه به آن آسیب بزند، باعث تقویت آن خواهد شد. باید تعامل با این رژیم را گسترش داد، اما همواره به آن یادآور شد که باید در راستای دموکراسی حرکت کند و به موازین حقوق بشر احترام بگذارد.