بیماری‌های واگیر در ترکمنستان، تهدیدی برای کشورهای منطقه
۱۳۸۹ فروردین ۲۵, چهارشنبه
دکتر فرانک دورنر Frank Dörner مسئول سازمان پزشکان بدون مرز آلمان در گفتگو با بخش فارسی صدای آلمان می‌گوید، ترکمنستان درباره‌ی بیماری‌های واگیر از جمله بیماری سل، هپاتیتس C و همچنین تعداد بیماران مبتلا به ایدز و یا مبتلایان به ویروس اچ آی وی آماری ارائه نمی‌دهد و "سیاست پنهان‌کاری" را در پیش گرفته است.
سازمان پزشکان بدون مرز به دلیل اعتراض به این سیاست فعالیت خود را در ترکمنستان قطع کرده است. این سازمان همچنین انتقاد می‌کند که "سازمان بهداشت جهانی" و "یونیسف" به سیاست‌های پنهان‌کاری ترکمنستان کمک می‌کنند واین دو سازمان جهانی تابحال درباره‌ی وضعیت خطرناک شیوع بیماری‌های واگیردر این کشور و توسعه‌ی آن در منطقه سکوت کرده‌اند.
هشدار درباره شیوع بیماری سل
دکتر محمد دوجی نژاد، فارغ‌التحصیل از دانشگاه پزشکی ترکمنستان که با نظام پزشکی این کشور آشنائی دارد، تائید می‌کند که به لحاظ شیوع بیماری‌های سل، هپاتیتس C هرچند آماری ارائه نمی‌شود ولی وضعیت بسیار خطرناکی در این کشور بوجود آمده است.
وی در ادامه می‌افزاید:«حقوق کارمندان بهداشت بسیار پائین هست. از طرف دیگر دولت فشار می‌آورد که پزشکان را اخراج کند. قبلا با یک دستور رئیس جمهور هزاران نفر در سیستم بهداشتی ترکمنستان اخراج شدند.» دوجی نژاد به کاستی‌های گزارش پزشکان بدون مرز در زمینه تغذیه ونظام دامپزشکی این کشورهم اشاره می‌کند.
مراجعه به افکار عمومی جهان
فرانک دورنر،Frank Dِörner مسئول سازمان پزشکان بدون مرز آلمان به دویچه‌وله می‌گوید: «ما در طول ۱۰ سال گذشته وضعیت نگران کننده‌ای را در ترکمنستان تجربه کردیم. دولت این کشور آمارهای دروغ ارائه می‌دهد. بیماری سل و یا بیماری‌های مقاربتی در این کشور رواج پیدا کرده و دولت آمار دقیقی ارائه نمی‌دهد. ازآن گذشته دولت این کشور به دلیل ترس از احتمال افزایش آمار مرگ و میر اجازه نمی‌دهد به درمان مریض‌ها بپردازیم. این مسئله به لحاظ پزشکی، انسانی و وجدانی با معیارهای ما انطباقی ندارد و ما با آن مخالفت کردیم. سازمان ما مجبور شد به فعالیت‌های خود خاتمه دهد و به افکار عمومی جهان مراجعه کند.»
سکوت یونیسف و سازمان بهداشت جهانی
فرانک دورنر در گفتگو با بخش فارسی دویچه وله به سازمان بهداشت جهانی و یونیسف اعتراض می‌کند که آمار دروغ دولت ترکمنستان را قبول می‌کنند و درباره‌ی وضعیت بهداشت این کشور سکوت اختیار کردند.
وی همچنین می‌گوید: «مسئولین این سازمان‌ها علیرغم اینکه می‌دانستند وضعیت بهداشت و شیوع اپیدمی در این کشور چگونه هست، به عمد سکوت کردند. ما پزشکان بدون مرز مجبور شدیم بالاخره حرفمان را بزنیم وبگوئیم که در این کشوراتفاقی می‌افتد که نباید بیافتند و ما به این نتیجه رسیدیم که وضعیت بهداشت در این کشور قابل تغییر نیست».
خطر شیوع بیماری برای ایران
شیوع یبماری یا رواج اپیدمی که سازمان پزشکان بدون مرز در گزارش خود به آن اشاره می‌کند چه خطری برای کشورهای همسایه ترکمنستان مثلا ایران که بیش از ۱۲۰۰ کیلومتر مرز مشترک با آن دارد، خواهد داشت؟
فرانک دورنر به این سئوال چنین پاسخ می‌دهد: «پنهان کاری درباره‌ی شیوع برخی بیماری‌ها مثل سل می‌تواند خطری فرامرزی داشته باشد. این بیماری برای کل منطقه خطرناک هست. سازمان ما که در ازبکستان هم فعالیت می‌کند گسترش سریع سل را ثبت کرده است».
دکتر دوجی نژاد هم درباره‌ی خطر شیوع برخی بیماری‌ها برای منطقه و ایران چنین توضیح می‌دهد: «ایران با ترکمنستان روابط بسیار نزدیکی دارد. سالانه حدود ۶۰ هزار کامیون رفت و آمد و تردد می‌کنند. فقر و گسترش روسپیگری در این کشورهم سبب شده که بیماری‌های مقاربتی به آسانی به ایران انتقال یابند».
از دکتر به دکتر
رئیس جمهور کنونی ترکمنستان خود از لحاظ شغلی دکتر دندانپزشک بوده است. سازمان پزشکان بدون مرز بقول فرانک دورنر که خود یک پزشک هست، قصد داشت با او پیرامون وضعیت بوجود آمده به عنوان "همکار" هم صحبت کند. وی در این رابطه اشاره می‌کند: «من در پایان سال قبل برای ملاقات با بردی محمداف به ترکمنستان سفر کردم و خواستم با او درباره‌ی این وضعیت صحبت بکنم. چون همه‌ی تصمیم‌ها از سوی شخص رئیس جمهور گرفته می‌شود. ما تلاش کردیم مشکلات پیش آمده را مطرح کنیم ولی با خود رئیس جمهور نتوانستیم ملاقات کنیم و با مقامات دیگر ترکمنستان گفتگو کردیم که نتیجه‌ای نداد.»
بنظر کارشناسان ادامه‌ی روند کنونی نگرانی سازمان‌های جهانی را برانگیحته است. آنها همکاری همه کشورهای منطقه را برای مهار و پیشگیری از وقوع بیماری‌های واگیر پیشنهاد می‌کنند.
طاهر شیرمحمدی
تحریریه: فرید وحیدی