دشمن اصلی آمریکا، القاعده یا طالبان؟

شخصیت‌های پرنفوذی مثل جو بایدن معاون رئیس‌جمهور آمریکا روی سیاست تمرکز بیشتر روی القاعده فشار می‌‌آورند.

تا امروز، القاعده و طالبان یک کاسه می‌شدند. اما اکنون روی رها شدن از این تصور و تمرکز بیشتر روی القاعده بحث می‌شود.

بر مبنای اظهارات برخی از تفنگچیان القاعده، این شبکه تروریستی، دیگر ارتباط محکمی با طالبان افغانستان ندارد، اما گروه‌های وابسته به طالبان در پاکستان، ارتباط خود را با القاعده تنگ‌تر کرده‌اند.

حمله هدفمند به رهبران

"وحید بروان" کارشناس عملیات ضد تروریستی در پاکستان تشخیص تفاوت‌های القاعده و طالبان را بسیار دشوار می‌بیند. به نظر این کارشناس، تصمیم آمریکا برای درگیری با جبهه وسیع شبه‌نظامیان بنیادگرا ناشی از عدم درک درست موقعیت است. آن‌ها باید رهبران شبکه‌های تروریستی را به صورت هدفمند مورد حمله قرار دهند.

به گفته سایر ناظران، رهبران القاعده در ۱۸ ماه گذشته مناسبات خود را با طالبان پاکستان و سایر گروه‌های مسلح مثل "جیش‌المحمد" و "لشگر جنگوی" در منطقه پنجاب مستحکم کرده‌اند. لشگر جنگوی یک گروه مسلح سنی است. رهبر عملیات این گروه به نام "عثمان چوتو" ۴ سال پیش در کراچی دستگیر شد.

القاعده ضمنا با گروه مسلح "جلال‌الدین حکانی" و پسرش سراج هم ارتباط دارد. این پدر و پسر نبرد علیه نیروهای آمریکائی مستقر در افغانستان را از وزیرستان پاکستان هدایت می‌کنند. وزیرستان محل سکونت قبائلی است که پاکستان بر آن‌ها کنترل چندانی ندارد.

شکاف میان طالبان و القاعده

برخی از کارشناسان امنیتی مثل "ریچارد بارت" که سال‌ها هماهنگ‌کننده تحریم‌های سازمان ملل‌ متحد بوده است، بر این عقیده‌اند که میان القاعده و متحد قدیمی‌اش طالبان در افغانستان مدت‌ها است شکاف افتاده و این شکاف همواره عمیق‌تر می‌شود. ریچارد بارت می‌گوید که ملاعمر رهبر طالبان احتمالا تصور می‌کند که در صورت ادامه همکاری نزدیک با القاعده انتقام سخت آمریکا را برخواهد انگیخت.

با این همه، حلقه‌های نظامی و امنیتی ایالات متحده آمریکا هشدار می‌دهند که مناسبات القاعده و طالبان را نباید دست کم گرفت. "بروس هوفمن" کارشناس ضدترور دانشگاه جرج‌تاون معتقد است که القاعده همچنان با طالبان و سایر گروه‌های مقاومت همکاری می‌کند. این کارشناس نیز هشدار می‌‌دهد که جنگ آمریکا نباید تنها به رهبران القاعده خلاصه شود که می‌توانند در مرز پاکستان با هواپیماهای بدون سرنشین هدف قرار گیرند. این کار به نظر بروس هوفمن، به معنای دست کم گرفتن یک دشمن چندوجهی و در نهایت شکست است.

JT/BM