1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

پانزدهمین سال تولد WWW؛ شبکه جهان‌گستر

دویچه‌وله / پ۱۳۸۷ اردیبهشت ۱۱, چهارشنبه

سه بار W و بعد آدرس؛ یا گوگل، IE و ... با یک "کلیدواژه" و بعد هم به سادگی چند کلیک، یک دنیا اطلاعات. آن‌قدر عادی و ساده که کمتر کسی به چگونگی آن توجه می‌کند. ۳۰ آوریل ۲۰۰۸، پانزدهمین سالروز تولد "چگونگی" این "سادگی" است.

https://p.dw.com/p/DrG2
شبکه‌ی جهان‌گستر
شبکه‌ی جهان‌گسترعکس: AP

در پایان دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی، تیم برنرز-لی، فیزیکدان انگلیسی و همکار بلژیکی او، روبرت کایلیا، در مرکز تحقیقات هسته‌ای اروپا (Cern) در ژنو، ایده‌ی تشکیل یک شبکه‌ی جهانی تبادل اطلاعات را مطرح کردند.

کایلیاو می‌گوید: «ما نیاز به یک استاندارد واحد داشتیم؛ چیزی که آن روز، وجود نداشت. گرچه اینترنت خالی از اطلاعات نبود، اما باید ترمینال‌ها و آدرس‌های مشخصی برای این داده‌‌ها تعریف می‌شد. وانگهی دسترسی به اطلاعات نه تنها مجانی نبود که روند بسیار پیچیده‌ای هم داشت.»

تکلیف مشخص بود. باید سامانه‌ای واحد برای تبادل اطلاعات تعریف می‌شد. کالیلا ادامه می‌دهد: «ما تصمیم گرفتیم سامانه‌ای را به‌وجود آوریم که بتوان به کمک آن متن‌ها یا لینک‌ها را پیدا کرد. تیم برنرز-لی از اینترنت به‌عنوان بستر این کار استفاده کرد. در آن زمان بسیاری از مراکز دانشگاهی جهان به اینترنت دسترسی داشتند. نام "شبکه‌ی جهانی" را پیش از آن‌که طرح به اجرا درآید، انتخاب کرده بودیم»

ورود به دنیایی جدید

برنرز-لی در سال ۱۹۸۹ آغاز به نوشتن برنامه‌ی مورد نظر کرد. این برنامه بر پایه‌ی یک ابرمتن (هایپرتکست) نوشته می‌شد و به کاربر اینترنتی این امکان را می‌داد که بدون نوشتن دستورات پیچیده و فراوان، از صفحه‌ای به صفحه‌ی دیگر یا از متنی به متن دیگر برود. با استفاده از یک مرورگر اینترنتی (مثل موزاییک که پیشتاز مرورگرها بود، اینترنت اکسپلورر یا فایرفاکس و...) هم این امکان فراهم می‌شد که کاربر بتواند اطلاعاتی را بخواند که بر روی یک سرور، در آن سوی جهان ذخیره شده بودند.

البته ایده‌های مشابه دیگری نیز در این مورد وجود داشت اما کایلیا برتری این روش را ساده ‌بودن آن می‌داند.

به سادگی تنها چند کلیک
به سادگی تنها چند کلیکعکس: AP

حال این امکان فراهم شده بود که صفحه‌ای خاص را به راحتی یافت، به‌طور هدفمند دنبال اطلاعات گشت و با استفاده از لینک‌ها به صفحات دیگر رفت؛ شبکه‌ای به گستردگی جهان، مملو از متن‌ها و صفحات مختلف.

هم‌چنین برای نخستین بار یک تعریف روشن از آدرس‌های اینترنتی به‌وجود آمد؛ سامانه‌ای که امروزه هرکس، به‌طور دلخواه از آن استفاده می‌کند.

این‌که حجم اطلاعات در اینترنت افزایش یابد نکته‌ی بسیار مهمی بود. ابداء برنرز-لی این امکان را به‌وجود آورد که داده‌ها به ساده‌ترین روش روی اینترنت قرار بگیرند. اگر داده‌ای نباشد، کسی سراغ اینترنت نمی‌رود و اگر کسی سراغ اینترنت نرود، انگیزه‌ای برای انتشار داده‌ها وجود نخواهد داشت: داستان مرغ و تخم‌مرغ.

WWW عمداً مجانی ارائه شد

سال ۱۹۹۳، یعنی پانزده سال پیش، بود که مرکز تحقیقات هسته‌ای اروپا، نرم‌افزار WWW را در اینترنت قرار داد. مجانی اما با حق کپی‌رایت. مجانی از این جهت که در دسترس همه باشد و همه بتوانند از اطلاعات شبکه استفاده کنند یا به اطلاعات آن بیافزایند. حق کپی‌رایت هم برای این در نظر گرفته شد که کسی نتواند آن را انحصاری کرده و دسترسی به اطلاعات را منوط به پرداخت پول کند.

به‌دلیل همین مجانی بودن و همگانی بودن است که تعداد کاربران اینترنت در سراسر جهان از ۶۰۴ میلیون نفر در سال ۲۰۰۲ به یک میلیارد و ۳۰۹ میلیون نفر در سال ۲۰۰۷ رسید. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که این تعداد در سال ۲۰۱۰ به یک میلیارد و ۶۴۱ میلیون کاربر خواهد رسید.

پرش از قسمت در همین زمینه