پایان سفر دوهان به ایران و بی‌پاسخ ماندن خواست فعالان مدنی
۱۴۰۱ اردیبهشت ۲۸, چهارشنبه
آلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل "در امور تحریم‌های قهری و یک‌جانبه" در پایان سفر ۱۲ روزه‌اش به ایران از دولت آمریکا خواست تحریمها علیه جمهوری اسلامی را بردارد و از کشورهایی که اقدام به بلوکه کردن دارایی‌های ایران کرده‌اند خواست این دارایی‌ها را آزاد کنند.
به گزارش رسانه‌های ایران، آلنا دوهان روز چهارشنبه ۲٨ اردیبهشت (١٨ مە) در یک نشست خبری با اشارە بە تاثیر تحریمها بر بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، گفت: «تحریمها بر گروه‌های آسیب‌پذیر و سرپرستان خانواده تاثیر داشته و ارائه کمک‌های بشر دوستانه از طریق آژانس‌های بین‌المللی به خاطر مشکل نقل‌وانتقال پول صورت نگرفتە است.»
او همچنین با اشارە به وخیم‌تر شدن وضعیت معیشتی شهروندان ایران گفت: «کاهش درآمد دولت ناشی از صادرات کالا، باعث افزایش تورم و قیمت‌ها شده و این امنیت غذایی مردم را به خطر انداخته، فقر را دامن زده و باعث کاهش کیفیت زندگی مردم شده است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
همچنین گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، استفاده ابزاری قدرت‌ها از اعمال تحریم را غیرقانونی خواند. او گفت تحریم‌های آمریکا علیه ایران نقض قوانین بین‌المللی هستند و به دلیل همین تحریمها، بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران مسدود شده است.
این گفتە‌های گزارشگر ویژه سازمان ملل، در حالی است کە به نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی و حتی بسیاری از نیروهای داخل جمهوری اسلامی، دلیل مشکلات اقتصادی و گرانی و تورم در ایران فساد گسترده است.
به گفتە این افراد قبل از اعمال تحریم‌های گستردە غرب و آمریکا هم اقتصاد ایران معیوب بودە و مردم با مشکلات فراوانی در زمینه‌های معیشت و بهداشت و آموزش روبرو بودەاند.
"استفاده ابزاری جمهوری اسلامی" از سفر آلنا دوهان
وبسایت سازمان ملل اوایل اردیبهشت اعلام کرد که خانم دوهان از ۱۷ تا ۲۸ اردیبهشت‌ماه برای "تحقیق درباره آثار تحریم‌های یک‌جانبه بر حقوق انسانی شهروندان در ایران" به تهران سفر می‌کند.
سفر النا دوهان به ایران در حالی صورت گرفت کە جمهوری اسلامی ایران در نزدیک به سه دهه گذشتە درخواست‌های مکرر "گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ایران" را برای انجام سفر به ایران رد کردە است.
کنشگران حقوق بشر و سازمان‌های فعال در این زمینه، جمهوری اسلامی را بە سرکوب خشن مخالفان، اعدام مخالفین و اعمال محدودیت‌های گسترده علیه رسانه‌ها متهم می‌کنند. تا کنون بیانیه‌ها و قطعنامه‌های متعددی از سوی نهادهای مرتبط با سازمان ملل در این باره صادر شده اما هیچیک از گزارشگران این نهاد بین‌المللی اجازه سفر به ایران را دریافت نکرده‌اند.
پس از اعلام سفر آلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد به ایران ۱۱ سازمان حقوق بشری با انتشار بیانیەای هشدار دادند که حکومت ایران از این سفر "استفاده ابزاری" خواهد کرد.
این سازمان‌ها در بیانیه خود که روز ۱۶ اردیبهشت منتشر شد، حکومت ایران را متهم کردند که «با هدف دور کردن توجه جهانی از موارد متعدد نقض حقوق بشر در ایران» به این گزارشگر اجازه سفر به کشور را داده است.
در این بیانیه آمده بود: «مقامات ایرانی قصد دارند از سفر و دیدار گزارشگر امور مربوط به تحریمها برای فرار از بررسی سابقه عدم همکاری خود با دیگر گزارشگران و انداختن تقصیر کمبودهای حقوق بشری بر گردن تحریمها بهره بگیرند.»
بنیاد عبدالرحمن برومند، آرتیکل ۱۹، حقوق بشر ایران، و مرکز اسناد حقوق بشر ایران از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند.
پس از ورود خانم دوهان به ایران نیز پنج تن از فعالان سیاسی و مدنی در نامه‌ای به آلنا دوهان از او خواستند که «با فعالان مدنی، اقتصادی و سیاسی مستقل» دیدار کرده و نظرات آن‌ها را نیز جویا شود.
گیتی پورفاضل، احمدرضا حائری، کیوان صمیمی، صدرا عبداللهی و جعفر عظیم‌زاده در این نامه سرگشاده که از طریق ایمیل برای خانم دوهان ارسال شد، گفتند که تشکل‌های مدنی و انجمن‌های «حکومت‌ساخته» تنها مواضع جمهوری اسلامی را بازتاب می‌دهند و نمی‌توانند او را «از وضعیت حقیقی جامعه و مردم ایران» مطلع کنند.
امضاء‌کنندگان نامه هشدار دادند که عدم ملاقات با فعالان مستقل می‌تواند اعتبار گزارشگر و سازمان ملل را "خدشه‌دار" کند و نوشتند: «این رویکرد ناشفاف در حافظه تاریخی مردم و فعالین مدنی ایران ثبت خواهد شد».
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آلنا دوهان کیست؟
گزارشگری ویژه در مورد تأثیر منفی اقدامات قهری یک‌جانبه، در اکتبر سال ٢٠١۴ با تصویب قطعنامەای در بیست و هفتمین نشست شورای حقوق بشر آغاز به فعالیت کرد.
آلنا دوهان کە رئیس مرکز "مطالعات صلح" در دانشگاه دولتی بلاروس است، دومین گزارشگری است کە بە این سمت رسیده است.
دوهان از سال ٢٠٢٠ به عنوان گزارشگر ویژه، در زمینه "تاثیر تحریمها" بر مسائل حقوق بشری، برای شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مشغول فعالیت است. او کارمند رسمی سازمان ملل نیست و بابت فعالیت‌های خود حقوقی دریافت نمی‌کند.
او قبلا به کشورهای کوبا، ونزوئلا، سوریه و نامیبیا هم سفر کردە است. گزارش‌های او در مواردی مورد انتقاد شدید کنشگران و سازمان‌های حقوق بشری بودە است.