«پروژه عکس پارهی آیتالله خمینی شکست خورده است» • مصاحبه
۱۳۸۸ آذر ۲۳, دوشنبهسعید مدنی، پژوهشگر اجتماعی و فعال ملی مذهبی معتقد است نمایش عکسهای پاره شدهی آیتالله خمینی از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران پروژهای بوده است برای سرکوب بیشتر جنبش سبز، اما به عقیدهی وی این پروژه شکست خورد و جناح حاکم نتوانست بهرهبرداریهای لازم را از آن بکند. به نظر وی هشیاری رهبران جنبش سبز و آگاهی مردم، امکان سرکوب بیشتر به این بهانه را از اقتدارگرایان سلب کرد.
لازم به ذکر است که به گزارش سایت موج سبز آزادی، مهدی کروبی اعلام کرده که پس از مشورت با میرحسین موسوی تصمیم گرفتهاند، برای محکوم کردن رفتارهای مشکوک در این زمینه تقاضای صدور یک مجوز برای راهپیمایی بدهند.
کروبی گفته است: «امیدواریم که این حسن نیت ما پاسخ درخور و مناسب بگیرد اما در صورت مخالفت، ما نمیتوانیم عواقب حضور خودجوش مردم را بر عهده بگیریم و هرگونه اتفاقی که برای مردم انقلابی ایران بیفتد مسئولیتش متوجه آقایان است».
همچنین روز دوشنبه بیست و سوم آذرماه، دانشکده فنی دانشگاه تهران میزبان تجمع جمعی از اساتید و دانشجویان بوده است. گفته میشود پارهای از چهرههای شاخص اصلاحطلب و دانشگاهی نیز دراین تجمع حضور داشتند. سعید مدنی تقاضای مجوز برای برگزاری راهپیمایی و نیز برگزاری تجمعات در دانشگاههای مختلف در حمایت از آیتالله خمینی را از جمله سلاحهای به کار رفتهی جنبش سبز برای مقابله با این پروژه میداند.
دویچه وله: بعد از ۱۶ آذر اتفاقات زیاد و شاید بیسابقهای در ایران افتاد که ازجمله میشود به پخش فیلمی از پاره کردن تصاویر آیتالله خمینی اشاره کرد. پخش این فیلم و پیامدهایی که داشته، به نظر شما چه تأثیری توانسته روی حرکتهای خودجوش مردمی و همین طور اعتراضات دانشجویی بگذارد؟
سعید مدنی: به طور مشخص پروژهای که با نشاندادن تصاویر مربوط به پارهشدن عکس آقای خمینی دنبال شد، چندان تأثیر مشخصی بر روند حرکت جنبش سبز نداشته است. در واقع جنبش سبز نگاه رو به جلو و رو به آیندهای دارد و با این نگاه اساسا حساسیتاش نسبت به مسألهی گذشته کمتر است. میشود گفت که براساس آنچه رهبران جنبش سبز هم مکرراً تأکید کردهاند، اساساً این پروژه که با نشاندادن تصویر عکس پارهشده به جریان افتاد، بیشتر محملی است برای برخورد با جنبش سبز. محملی که از طریق نیروهای ضد جنبش قرار بود به عنوان بهانهای برای بسیج نیروها علیه جنبش مورد استفاده قرار گیرد که خوشبختانه به دلیل حساسیت عمومی و آگاهی عمومی که در ایران وجود دارد و رشد کرده است، این بسیج صورت نگرفت و این پروژه نتوانست به اهداف مورد نظر خود دست پیدا کند.
ولی خبرها چیزی غیر از آنچه شما میگویید را حکایت میکنند. خبر از بسیج نیروهای سپاه است برای ایام محرم، خبر از دستگیری آقای موسوی است، خبر از صدور محکومیتهای سنگینتر برای کسانیست که تا حالا دستگیر شدهاند و خبر از دستگیریهای جدید. اینها را چه طور ارزیابی میکنید؟
من هم این خبرها را شنیدم. اما تأکید میکنم اگر این پروژه با موفقیت پیش میرفت و میتوانست فضای عمومی کشور را تحت تأثیر قرار دهد، در این صورت چنین نتایجی هم حتماً به دنبال داشت. ولی با توجه به سخنان آقای خامنهای در روز گذشته و همین طور اظهارنظرهای دیگری که در این زمینه صورت گرفته، شواهد نشان میدهد برخلاف تصور طراحان اولیهی این پروژه، این روش نتوانست مورد استقبال قرار گیرد. عموماً جلساتی که به دنبال نشان دادن این تصویر در تهران و در شهرستانها شکل گرفت، جلساتی بود که با استقبال بسیار کمی روبهرو شد. حتی در سطح روحانیون هم انعکاس مورد نظر طراحان این برنامه را نداشت. بنابراین طبیعی بود که در وهلهی اول هشدارها، اعتراضات و تهدیدات بسیار تندی علیه جنبش سبز صورت گیرد و این جنبش به چنین اقدامی متهم شود. ولی بلافاصله بعد از اقداماتی که رهبران جنبش سبز انجام دادند، ازجمله درخواست برگزاری تجمع و راهپیمایی در اعتراض نسبت به این مسأله و از جمله حرکتهایی که در سطح دانشگاهها و خصوصاً دانشگاه تهران در روز گذشته در محکومیت این موضوع و اساساً تأکید بر پیگیری اهداف جنبش سبز صورت گرفت، به نظر میرسد که این مواردی که شما به آن اشاره کردید، زمینهی اجرا پیدا نکرد. این نشان میدهد که برخلاف اهدافی که طراحان این پروژه پیشبینی کرده بودند که بلافاصله تهاجماتی را صورت دهند، این تهاجمات همان طور که گفتم به دلیل عدم امکان برای بسیج نیروی لازم، کم و بیش متوقف شده است.
بسیاری از تحلیلگران و ناظران و فعالان سیاسی معتقدند که دههی اول ماه محرم که دههی عزاداریهاست، فرصت مناسبی است برای جان گرفتن دوبارهی اعتراضات مردمی. با توجه به وقایعی که در این یک هفتهی اخیر اتفاق افتاده، آیا شما هم همچنان این طور فکر میکنید؟
بله. استنباط من این است که برخلاف تصور کسانی که پروژهی نمایش عکس پارهی امام را اجرا کردند و تصورشان این بود که به این ترتیب میتوانند رمق و انرژی جنبش سبز را بگیرند، در واقع افشاشدن نسبی این توطئه تا حدود زیادی توانست در تداوم اعتراضات ۱۶ آذر فضای اجتماعی را فعال نگه دارد. کما اینکه با وجود آن که چند روز از ۱۶ آذر گذشته، هنوز اعتراضات درون دانشگاهها وجود دارد و دانشجوها زنده و پویا شعارهایی را در مسیر سبز مطرح میکنند. اساتید دانشگاه امروز تحصنی داشتند در دانشگاه تهران و ما شاهد بسیاری اقدامات دیگر نیز بودیم. بنابراین به نظر من در مجموع، این اقدام نه تنها مانع نشده و نه تنها نتوانسته جنبش سبز را کنترل کند، بلکه انرژی جدیدی به آن داده که در روزهای تاسوعا و عاشورا و در دههی اول محرم، فعالتر حرکت خودش را ادامه دهد.
مصاحبهگر: میترا شجاعی
تحریریه: شهرام احدی