چهارشنبه سوری با چاشنی فراخوان و تهدید

خبرگزاری "مهر" نظر هفت تن از مراجع تقلید در مورد چهارشنبه سوری را انتشار داده است. همه‌ی این فتواها چهارشنبه سوری را دارای "اشکال" دانسته‌اند. برخی‌ها مثل آیت‌الله سیستانی و آیت‌الله مکارم شیرازی «استعمال مواد محترقه» و «منفعت حاصل از خرید و فروش آن را» غیر جایز و حتا حرام خوانده‌اند. آیت‌الله بهجت و آیت‌الله صافی گلپایگانی وارد جزئیات نشده و فقط گفته‌اند «این کارها مشروعیت ندارد» و «اشکال دارد».

در این مجموعه‌ی فتاوی از قول آیت الله سید علی خامنه‌ای نقل شده که «چهارشنبه‌سوری مبنای عقلایی ندارد».

آیت الله شیخ میرزا جواد تبریزی هم به آن از زاویه‌ی دنیاگرایی تاخته و گفته است: «تشویق مردم به این مورد تشویق به دنیا و غافل کردن از آخرت است».

خبرگزاری "مهر" همچنین در مورد چهارشنبه سوری با یکی از معممان سرشناس قم به نام آیت الله جعفر سبحانی مصاحبه کرده است. او در این مصاحبه گفته است که آیین چهارشنبه‌سوری «خرافه» است و جزو رسوم «جاهلی» است.

برخی از روحانیون در مورد کل مراسم نوروز چنین نظری دارند. آیت‌اله خرعلی، عضو سابق شورای نگهبان سالهاست در تلاش است که عید غدیر خم جایگزین عید نوروز شود.

این روحانیون در مقابل این استدلال که مراسم پایان زمستان و آغاز بهار جزو سنت‌های دیرینه‌ی اقوام ایرانی هستند، می‌ایستند و آنها را در زمره‌ی تقلید غلط از پیشینیان می‌دانند. آیت الله سبحانی، در مصاحبه‌ی مذکور گفته است: «باید از اصالت‌هایی که موجب پیشرفت ملت ما می‌شود محافظت کرد» و در ادامه افزوده است: «تقلید از دیگران در صورتی درست است که باعث سازندگی شود ولی تقلیدی که مایه بدبختی شود درست نیست.»

تهدید به بازداشت

آیت‌الله سبحانی در پایان مصاحبه‌اش با "مهر" از مردم خواسته است «در روز چهارشنبه آخر سال مراقب اعمالشان باشند و دچار مسائل خلاف شرع و عقل نشوند».

فرماندهان نظامی و امنیتی نیز همین مضمون را با زبان ویژه‌ی خویش بیان می‌کنند. سردار رادان، جانشین فرمانده‌ی نیروی انتظامی اعلام کرده است که پلیس کسانی را که در شب چهارشنبه‌ی آخر سال بازداشت کند، «احتمالا» تا پایان نوروز رها نخواهد کرد.

توقیف تا پایان نوروز شامل اتوموبیل‌ها نیز می‌شود. رادان گفته است «خودروهایی که در چهارشنبه سوری امسال توقیف شوند تا پایان تعطیلات متوقف خواهند بود».

فراخوان به برپایی پرجلوه‌ی مراسم

همزمان با این تهدیدها، شواهدی از تدارک برای برپایی پرجلوه‌ی مراسم چهارشنبه‌‌سوری دیده می‌شود. در اینترنت ایرانی، یک موضوع داغ این روزها مراسم چهارشنبه‌سوری است. فراخوان در مورد آن بر زمینه‌ی تجربیات سالهای قبل داده می‌شود. همزمان هشدارهایی دیده می‌شود که نبایستی مراسم برای مردم خطرآفرین باشد، چون در سالهای قبل نمونه‌هایی از آتش‌افروزی و سوانح ناشی از مواد انفجاری دیده شده است.

در سالهای اخیر مراسم چهارشنبه‌سوری با درگیری میان جوانان و پلیس همراه بوده است. امسال به نظر می‌رسد که مراسم رنگ سیاسی‌تری به خود می‌گیرد و از این رو حکومت نیروی بیشتری را برای کنترل اوضاع تدارک دیده است.

RN/FW