Auschwitz: O Holokauście na Twitterze
30 czerwca 2022
Anglojęzyczne konto na Twitterze Miejsca Pamięci Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau apeluje o kolejnych obserwatorów. „Czy w tym roku osiągniemy 1,5 mln followersów? Myślisz, że możesz w tym pomóc?” – pisze placówka w przypiętym tweecie. Z każdą bowiem osobą, która śledzi konto na platformie Twitter, zwiększa się jego zasięg. W ten sposób więcej osób dowiaduje się o zbrodniach popełnionych w obozie koncentracyjnym, a ofiary nie popadają w zapomnienie.
Miejsce Pamięci Auschwitz-Birkenau prowadzi na Twitterze konto o nazwie „Auschwitz Memorial –@AuschwitzMuseum” od maja 2012 roku. Za obecność placówki w mediach społecznościowych, również na Facebooku oraz Instagramie, odpowiada Paweł Sawicki. Dzięki niemu ofiary zyskują tożsamość i twarz.
Wśród umieszczonych na Twitterze historii zamordowanych osób jest m.in. ta o żydowskim chłopcu, Laszlo Veinerze z Węgier. Miał trzy lata, gdy 31 maja 1944 r. zginął w komorze gazowej obozu koncentracyjnego. Jest też historia Manuela Scheffera, urodzonego w Amsterdamie 1 czerwca 1937 roku. We wrześniu 1942 r. został deportowany do Auschwitz i zginął wraz z matką Rachelą.
Ocalić od zapomnienia
W maju 2022 roku pracownica muzeum Hanna Kubik zamieściła na Twitterze znalezisko, które przypomina o losach jednej z rodzin zamordowanych w obozie koncentracyjnym. Na bucie Very Vohryzkovej, urodzonej w 1939 roku, widniało jej imię i nazwisko oraz numer, który otrzymała podczas transportu do Auschwitz w 1943 roku. Wraz z nią w obozie koncentracyjnym zginęła jej matka Stepanka i starszy o dwa lata brat Jiri. Ojciec dzieci, Max Vohryzek, zginął w 1942 roku. Przetrwały jego zdjęcie i akt zgonu. Zachowała się też walizka innego krewnego, Frantiska Aufrechta. Znaleziska takie jak te, a także zdjęcia ofiar służą jako przypomnienie, by nie relatywizować Holokaustu i nie zapominać o nim.
Konto na Twitterze wykorzystywane jest także do zgłaszania i korygowania fałszywych informacji. Domaga się sprostowania, jeśli ktoś wspomina na przykład o „polskim obozie koncentracyjnym” w Auschwitz. Wyjaśnia również, że chodzi o niemiecki obóz koncentracyjny na terenie okupowanej przez Niemców Polski.
Od marca 2018 r. obowiązuje w Polsce ustawa o Holokauście, która przewiduje do trzech lat więzienia dla osób, które łączą państwo i naród polski ze zbrodniami popełnionymi przez niemieckich okupantów podczas drugiej wojny światowej. Jej krytycy mówili wówczas, że widzą w ustawie zagrożenie dla swobodnej dyskusji o historii i polskich sprawcach. Przeciwko ustawie opowiedział się także dyrektor Miejsca Pamięci Piotr Cywiński oraz Międzynarodowy Komitet Oświęcimski.
Sprawdzają fakty
Konto odnotowuje też nieakceptowalne porównania nazistowskie dotyczące bieżących spraw. Tak było zwłaszcza podczas pandemii koronawirusa. Misja edukacyjna obejmuje również korygowanie nieprawdziwych informacji na temat byłego obozu koncentracyjnego Auschwitz, przykładowo w powieściach lub książkach non-fiction. Stało się tak np. z książką „Tatuażysta z Auschwitz” australijskiej autorki Heather Morris, która na wielu obserwatorach konta zrobiła wielkie wrażenie. Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań nad Pamięcią o Ofiarach Holokaustu sprawdziła fakty opisane w książce i wskazała nieścisłości i błędy. Gdy więc zwolennicy piszą o tej książce na Twitterze, otrzymują w odpowiedzi tzw. „fact check”. Jest też lista książek rekomendowanych do dalszej lektury przez kierownika centrum badawczego, Piotra Setkiewicza.
Czy konto @AuschwitzMuseum osiągnie swój cel i zdobędzie 1,5 mln followersów? Podczas ostatniej tego typu kampanii w styczniu 2020 roku, przed 75. rocznicą wyzwolenia obozu Auschwitz przez żołnierzy radzieckich, konto osiągnęło liczbę miliona obserwatorów. Swoje wsparcie okazali wówczas aktor Mark Hamill, znany jako Luke Skywalker, a także niemiecki satyryk Jan Boehmermann czy ówczesny minister spraw zagranicznych Niemiec Heiko Maas (SPD).
(KNA/stef)