Bruksela: parasol otwarto!
17 grudnia 2010
Kolejny "dobry dzień dla Europy". To, jakże nadużywane zdanie wypowiedziała kanclerz Niemiec, Angela Merkel, w czwartek (16.12.2010), na krótko przed północą, opuszczając gmach Rady UE w Brukseli. W chwilę potem przewodniczący Komisji UE, José Manuel Barroso, na poszczytowej konferencji prasowej wypowiedział te same słowa. Zanim to nastąpiło, unijna „27” odrobiła zadane lekcje i doszła do kompromisu w sprawie stałego systemu antykryzysowego dla strefy euro od 2013 roku.
Po co parasol?
Jest on potrzebny, bowiem aktualny program pomocy kończy się w 2013 roku i zdaniem licznych unionistów nie da się go przedłużyć poza ten termin. Nowy parasol określać ma także udział sektora prywatnego w konwersji długów, w zależności od przypadku, oczywiście tylko wtedy, kiedy dane państwo nie będzie w stanie własnymi siłami stanąć na nogi. W aktualnym przypadki Irlandii nie ma to (jeszcze) miejsca. Ale nie wyklucza się, że do roku 2013 trzeba będzie dorzucić środków do programu pomocy przed rokiem 2013 – a to na wypadek, gdyby – obok Irlandii – inne państwa poprosiły o pomoc.
„Drobna” nowelizacja
Traktat Lizboński uzupełniony będzie dwoma zdaniami. Stwierdzają one, że państwa członkowskie eurogrupy tworzą mechanizm stabilizacyjny, uaktywniany tylko w chwili zagrożenia stabilizacji waluty euro. Stanowią one też, że „przyznanie pomocy finansowej powiązane jest ze ściśle określonymi warunkami”. Oznacza to, na przykład, surowe wymogi oszczędnościowe dla danych państw. Zdaniem Merkel zmiana ta jest niezbędna z uwagi na konieczność prawnego zabezpieczenia mechanizmu kryzysowego, a jej szczupły zakres nie powoduje konieczności przeprowadzenia referendów w Irlandii czy w Wielkiej Brytanii.
A co z euroobligacjami?
Spór wokół obligacji (z premierem Luksemburga, Jean’em – Claude’m Junckerem) Merkel określiła przed szczytem za zakończony. Jednak różnice pozostały: euroobligacje (euro – bond) pozwoliłyby każdemu z państw eurostrefy pozyskiwanie środków o tym samym oprocentowaniu na międzynarodowych rynkach finansowych. Merkel odrzuca euroobligacje przy poparciu Francji, Austrii, Szwecji i Holandii, które obawiają się wzrostu oprocentowania. Nie wiadomo zatem, czy euroobligacje uzyskają kiedyś poparcie większości państw wspólnoty.
Susanne Henn / Andrzej Paprzyca
red. odp.: Małgorzata Matzke