Raport Komisji ds. badań i innowacji: Najlepsi naukowcy uciekają z Niemiec

Według najnowszego raportu ekspertów z Komisji do spraw Badań i Innowacji (EFI) Niemcy opuszcza wielu wybitnych naukowców. Komisja ostrzega, że najwybitniejsi wyjeżdżają za granicę i już nie wracają.

Komisja szacuje, że w latach 1996-2011 aż 23 tysiące niemieckich naukowców wyjechało do pracy za granicą na oferowanych im tam lepszych warunkach, niż w Niemczech. W tym samym czasie do Niemiec przyjechało 19 tysięcy naukowców z innych krajów. Porównanie proporcji tych liczb z innymi krajami świata sytuuje Niemcy zdecydowanie za krajami wysoce uprzemysłowionymi.

W ocenie komisji fakt ten ma jednak swoje dobre strony: naukowcy, którzy przyjechali pracować do Niemiec są statystycznie lepsi niż ci, którzy wyjechali. Wydajność pracownika naukowego oceniana jest na podstawie liczby cytowań w czasopismach specjalistycznych.

‒ Najlepsi wyjeżdżają i rzadko wracają do Niemiec ‒ krytykuje komisja. O wiele lepiej niż Niemcy w raporcie wypadają kraje takie jak Stany Zjednoczone, Dania czy Kanada. Ponadto Holandii, Stanom Zjednoczonym czy Wielkiej Brytanii częściej niż Niemcom udaje się sprowadzić z powrotem do kraju wybitnych specjalistów.

Jest lepiej

Komisja do spraw Badań i Innowacji już od lat sporządza regularne raporty i doradza rządowi niemieckiemu. Eksperci domagają się, aby system pracy naukowców w Niemczech był jeszcze bardziej efektywny i konkurencyjny. Rząd broni się jednak twierdząc, że jako jedno z niewielu państw świata Niemcy wprowadzili projekt tzw. Inicjatywy Doskonałości (Exzellenzinitiative). Dzięki temu programowi w latach 2006-2011 rząd RFN wydał około 1,9 miliarda euro na rzecz przodujących uniwersytetów i wspieranie przyszłościowych projektów naukowców.

‒ Aktualne fakty i liczby wskazują na to, że Niemcy starają się przyciągać naukowców ze wszystkich krajów świata ‒ objaśnia Johanna Wanka (CDU) szefowa niemieckiego resortu nauki. ‒ Moim zdaniem Niemcy są atrakcyjne dla mądrych głów z całego świata ‒ twierdzi minister Wanka.

Również kanclerz Angela Merkel, która sama rozpoczynała karierę jako fizyk, twierdzi, że w ostatnich latach można mówić o zwrocie niekorzystrnej tendencji. Jej zdaniem najlepsi badacze nie przyjeżdżaliby do Niemiec, jeśli nie mieliby tu rzeczywiście doskonałych warunków.

W ubiegłym roku federacja, kraje związkowe i władze komunalne zwiększyły w porównaniu z rokiem 2012 nakłady na edukację o 4,6 miliarda euro. Wyniosły one w roku 2013 prawie 117 miliarda euro.

afp / Aleksandra Wojnarowska

red. odp. : Małgorzata Matzke