Historyk Jad Waszem: Szkoda, że Andrzej Duda nie przyjechał

Jeden z najbardziej renomowanych znawców tematyki Holokaustu, profesor Yehuda Bauer, ubolewa nad tym, że prezydenta Polski nie ma na dzisiejszym Światowym Forum Holokaustu w Jerozolimie. „Bardzo szkoda. Auschwitz nie leży w Rosji ani w Niemczech, ani w Ameryce, tylko w Polsce. Byłoby dobrze, gdyby znaleziono rozwiązanie, żeby Rosja i Polska nie napadały na siebie w przemówieniach” - powiedział.

Bauer dodał, że jest przekonany, iż próbowano zrobić wszystko, aby polski prezydent pojawił się w Jerozolimie. „Z powodów, których nie mogę zrozumieć, nie udało się to. Szkoda”. Historyk podkreślił, że podczas dzisiejszych uroczystości nie chodzi o Polskę czy Rosję, ale o Holokaust i wyzwolenie Auschwitz. „Czasami się o tym zapomina” - ocenił.

Rola Polski 

Pytany o rolę Polski w czasach drugiej wojny światowej Bauer stwierdził, że naziści chcieli, aby naród polski zniknął. „Zginęło prawie sześć milionów Polaków, w tym trzy miliony polskich Żydów. To są fakty. Ale do faktów należy też to, że Polacy także Żydów prześladowali. Polacy zamordowali od 130 do 180 tys. Żydów i obecnie się temu zaprzecza” – powiedział.

Yehuda Bauer ocenił, że jednocześnie próbuje się podkreślać, iż Polacy ratowali Żydów. „Tak też było. To były niesamowite czyny Polaków, którzy ratowali Żydów i narażali przy tym własne rodziny. Ale to była niewielka mniejszość” – powiedział.

Reakcja łańcuchowa

Dzisiejsze obchody w Jerozolimie będą największą tego typu ceremonią w historii. Swój udział zapowiedziało kilkudziesięciu prezydentów, szefów rządów czy członków rodzin królewskich. Zdaniem Bauera, to przypadek, że obchody tak się rozrosły. „Był to rodzaj reakcji łańcuchowej, skoro jeden przyjeżdża, to inny myśli, że też musi tam być, (…) ale to dobrze.”

Pytany, czy poprzez bliskość organizatorów z prezydentem Rosji Władimirem Putinem, Moskwie udało się zawłaszczyć obchody, Bauer odpowiada, że to teoria spiskowa. „Nie ma tu żadnego spisku, druga wojna światowa została zainicjowana przez nazistowskie Niemcy, a wygrana przez Armię Czerwoną. Nie jestem zwolennikiem komunizmu, wręcz przeciwnie. Ale takie są fakty” – ocenił.

Bauer przyznał jednocześnie, że uroczystości są politycznie instrumentalizowane. „Takie sprawy zawsze są wykorzystywane politycznie. Tego nie da się uniknąć” – stwierdził w rozmowie z „Berliner Zeitung”.

Profesor Yehuda Bauer (rocznik 1926) był przez lata dyrektorem działającego przy Jad Waszem Centrum Badań nad Holokaustem. Uchodzi za jednego z najbardziej renomowanych badaczy tematyki zagłady Żydów.