Niemcy. „Srebrna sieć” lekiem na samotność
7 marca 2023
Już podczas pierwszego dyżuru ktoś płakał do słuchawki. Był to starszy mężczyzna, uprzejmy i powściągliwy, pochodzący – sądząc po akcencie – z Bawarii. Niedawno zmarła mu żona i czuł się samotny. „Powiedziałam mu, że ja też jestem sama. Potem wspólnie zastanawialiśmy się, jak mógłby skontaktować się z kimś odpowiedzialnym w jego gminie za społeczność seniorów” – opowiada Evelyne Harder. Przyznaje, że nie wie, co stało się z mężczyzną, czy skorzystał z propozycji – rozmówca pozostał anonimowy.
„Silbernetz” (pol. Srebrna sieć) to nazwa instytucji, dla której pracuje 81-letnia Evelyne Harder. Ale nie tylko starsze osoby siedzą przy telefonie w siedzibie biura w Berlinie-Pankow lub w home office. Ponad 70 osób w różnym wieku odbiera tu na zmianę telefony. Większość z nich to wolontariusze, jak Evelyn Harder. Jest też kilku stałych pracowników.
Gwałtowny wzrost samotności
„Nasza oferta brzmi: Po prostu rozmawiać” – mówi Elke Schilling. W przypadku poważnych problemów dzwoniący są kierowani do infolinii kryzysowych i innych placówek. Schilling jest założycielką i dyrektorką Silvernetz. W 2016 roku założyła stowarzyszenie, chciała zrobić coś z powszechną samotnością osób starszych. Schilling, która obecnie ma 78 lat, pracowała przez kilka lat jako wolontariuszka reprezentująca seniorów w Berlinie.
Wizyta w Wielkiej Brytanii podsunęła jej pomysł. To tam poznała „Silver Line”, telefoniczną linię dla seniorów, która nie tylko ma podobną nazwę do jej własnego projektu, ale także działa w podobny sposób. „Do wielu osób nie można dotrzeć, jeśli żyją one w odosobnieniu w swoich mieszkaniach. Do tego potrzeba usług dostępnych dla każdego” – mówi Elke Schilling.
To, że tego typu oferty są pilnie potrzebne, wynika z odpowiedzi niemieckiego rządu na pytanie parlamentarne grupy partii die Linke z grudnia 2022 r. Zgodnie z nią samotność wśród osób starszych wzrosła gwałtownie w ostatnich latach. Przed pandemią koronawirusa wskaźnik samotności wśród osób w wieku 85 lat i więcej wynosił 3,51 procent, w zimie 2021 r. wyniósł 12,45 procent. Być może ta liczba jest wyjątkowo wysoka, bo przypada na czas pandemii, ale statystyki pokazują stały wzrost samotności seniorów na przestrzeni ostatnich lat.
Problem dotykający wszystkich
Przede wszystkim problem samotności postrzegany jest nie tylko w wymiarze indywidualnym, ale jako dotykający całego społeczeństwa. „Samotność ma negatywny wpływ na demokratyczne aktywności, takie jak udział w wyborach i zaufanie do instytucji politycznych” – czytamy w odpowiedzi niemieckiego rządu.
A często wcale nie potrzeba wiele. Nierzadko są to drobiazgi, które sprawiają, że człowiek przestaje się czuć samotny, mówi Evelyne Harder. „Dzwonią również do mnie ludzie, którzy chcą po prostu powiedzieć: właśnie posprzątałam mieszkanie, wezmę prysznic, zjem sznycel i sałatkę ziemiaczaną” – opowiada kobieta. Rozmowa, jaką prowadzi się zwykle ze swoimi przyjaciółmi lub sąsiadami, jest bardzo ważna. Ale nie każdy ma już przyjaciół lub sąsiadów. I tu z pomocą przychodzi „Srebrna sieć” i jej dostępny z Niemiec numer: 0800 470 80 90.
(EPD/stef)