Życie w Niemczech– wskazówki dla początkujących [INFORMATOR]
11 października 2013Zgłoszenie pobytu
Obowiązek posiadania wizy studenckiej przed wyjazdem z Polski to już przeszłość. Jak w przypadku każdego obywatela RFN wymagane jest jedynie zameldowanie w urzędzie meldunkowym (Einwohnermeldeamt, Bürgeramt) znajdującym się w ratuszu danej dzielnicy (Bezirksrathaus).
Udając się do urzędu wystarczy wziąć dokument tożsamości i wypełnić odpowiedni formularz meldunkowy (z reguły dostępny też w internecie).
W bardziej skomplikowanych przypadkach odpowiedzi na wszelkie pytania udzielają akademickie urzędy dla obcokrajowców (Akademisches Auslandsamt) działające przy uniwersytetach.
Utrzymanie w Niemczech
Oczywiście to, ile należy przeznaczyć na miesięczne utrzymanie jest bardzo indywidualną sprawą. O ile ceny żywności w Niemczech nie są zbyt wygórowane, znaczną część budżetu pochłania czynsz. Miesięcznie student potrzebuje na utrzymanie minimum 500-700 euro. Cena obiadu w stołówce studenckiej to ok. 3 euro. Cena chleba to minimum 1,50 euro (oczywiście w piekarniach supermarktowych, bo w innych pieczywo jest dużo droższe). W pubie piwa można się napić już od 2 euro. Wyjście do kina to minimum 5 euro. Studenci mają zniżki na wstęp do muzeów, teatrów i innych miejsc związanych z kulturą.
Za kierownicą
Niemieckie autostrady są gratką dla wielbicieli szybkiej jazdy: generalnie nie obowiązuje tu ograniczenie prędkości. Mało kto jednak wie, że zalecana prędkość wynosi około 130 km/h, a przekraczanie dozwolonej prędkości zazwyczaj słono kosztuje.
W razie wypadku zawsze należy zawiadomić policję, inaczej towarzystwo ubezpieczeniowe może odmówić poktycia szkody. Kupno auta w Niemczech nie jest żandym problemem, ale mieszkając w Niemczech trzeba je zameldować w miejscowym urzędzie ruchu drogowego (Strassenverkehramt).
Zobacz: kalkulator mandatów w Niemczech >>
Zobacz:Straßenverkehrsamt >>
Prawo jazdy i inne dokumenty
Prawo jazdy wydane w Polsce zachowuje swoją ważność, o ile zostało wydane przed wyjazdem na dłuższy pobyt do Niemiec. Uwaga – korzystanie z samochodu na polskich numerach rejestracyjnych dla osób na stałe przebywających w Niemczech może powodować kłopoty z lokalnym fiskusem, krótko mówiąc: karę. Auto z Polski powinno być przerejestrowane, ponieważ zgodnie z niemieckim prawem drogowym tu płaci się dość wysoki, obowiązkowy podatek drogowy, który w Polsce wliczany jest w cenę paliwa. Z tych pieniędzy wspófinansowane jest też utrzymanie autostrad, za które – co w Europie jest rzadkością – osoby prywatne nie płacą.
W Niemczech można swobodnie posługiwać się dokumentami wydanymi w Polsce: prawem jazdy, czy paszportem. W przypadku wyrabiania polskiego paszportu na terenie Niemiec należy udać się z wnioskiem do najbliższego urzędu konsularnego. Procedura trwa ok. miesiąca, i uwaga: jest kosztowna – w zależności od rodzaju dokumentu to ok. 100 euro.
Zobacz: dokumenty potrzebne do wyrobienia paszportu >>
Zobacz: więcej na temat kupna auta w Niemczech>>
Zobacz: linki do portali z ofertami sprzedaży aut >>
Ubezpieczenie zdrowotne
Każdy, kto mieszka w Niemczech, powinien być ubezpieczony. Studenci mogą ubezpieczyć się w jednej z niemieckich kas chorych (Krankenkasse), które oferują specjalne taryfy dla studentów. W wielu przypadkach polisa obejmuje również opiekę dentystyczną. Składki dla studentów do 30 roku życia są niższe i wynoszą ok. 70-80 euro miesięcznie. Powyżej 30 roku życia kwota ta może wynieść nawet 150 euro. W ramach zapłaconej składki można korzystać z opieki lekarskiej..
Zobacz: tu możesz porównać oferty niemieckich kas chorych >>
Opieka medyczna
W przypadku zwyczajnych infekcji w Niemczech, podobnie jak w Polsce zwykle zasięga się porady lekarza rodzinnego. Najwygodniej zarejestrować się w praktyce lekarskiej blisko miejsca zamieszkania lub uczelni. Wystarczy okazać, wydaną przez kasę chorych, plastikową kartę ubezpieczenia, na której są zapisane dane osobowe. W razie potrzeby lekarz pierwszego kontaktu decyduje, czy pacjent potrzebuje skierowania do specjalisty, czy nie. Większość praktyk nie przyjmuje w weekendy i w środę w godzinach popołudniowych. W nagłych przypadkach można zawsze udać się do szpitala. Numerem ratunkowym w Niemczech jest 112. W przypadkach zatruć pokarmowych warto zapamiętać sobie numer 19240, który należy poprzedzić numerem kierunkowym miasta.
Zobacz: gdzie zgłosić zatrucia >>
Zakupy
Kto zdążył przyzwyczaić się do trwającego niemal 24 h na dobę handlu w Polsce, w Niemczech może przejść lekki szok – tu sklepy otwarte są zazwyczaj od 10 do 18. Wyjątkiem są supermarkety, które są otwarte znacznie dłużej. Piekarnie, sklepy mięsne i apteki otwierane się już we wczesnych godzinach rannych. W soboty wiele małych sklepów położonych dalej od centrum zamyka już po południu. Małe sklepy robią zwykle przerwę między 13.00 a 15.00. W niedziele i święta prawie wszystkie sklepy są zamknięte. Mniejsze zakupy można zrobić jedynie w kioskach lub na stacjach benzynowych, lub sklepach znajdujących się w na terenie większych stacji kolejowych.
Polskie produkty
Czasy paczek od mamy może nie minęły bezpowrotnie, ale i ta nisza – tęsknot kulinarnych Polaków za granicą – wydaje się być zagospodarowana. W każdym większym mieście znajduje się sklep z żywnością i prasą z Polski. W niektórych supermarketach znajdują się działy, lub przynajmniej półki z produktami z Polski. Doskonale ma się także handel obwoźny – najczęściej przy okazji niedzielnych mszy w Polskich Misjach Katolickich. Wprost z auta można kupić ulubione marki, lub poprosić o sprowadzenia dowolnego produktu w kraju. Zdarza się, że przy okazji firma prowadzi usługi spedycyjne, więc i tu można nadać paczkę do Polski. Warto zapytać.
Zobacz: Polskie Misje Katolickie w Niemczech >>
Pieniądze
W Niemczech płaci się w euro, a większość sklepów są akceptowane karty płatnicze. Zdarza się, że sklepy nie przyjmują określonych kart, dlatego, dopóki posiada się jedynie kartę bankomatowę lub płatniczą wydaną w Polsce, warto mieć przy sobie gotówkę. System bankowy funkcjonuje podobnie jak w Polsce. Banki oferują zazwyczaj nieodpłatne konta dla studentów. Niektóre z nich ograniczają jednak dostęp do bezpłatnych kont do 27-30 lat. Korzystanie z bankomatów innych niż macierzystego banku, jest w Niemczech odpłatne, jednak zanim bankomat wypłaci Ci pieniądze zawsze powinna pojawić się informacja o koszcie transakcji.
Internet
Niemcy posiadają dobrze rozbudowaną sieć internetową, do której dostęp oferuje wielu operatorów. Wybór jest duży, dlatego zanim podpisze się umowę, dobrze jest przestudiować oferty wszystkich dostawców i porównać zakres usług w stosunku do ceny. Najlepszym rozwiązaniem jest flatrate, czyli stałe łącze. Jeśli ktoś nie ma w domu dostępu do internetu, może skorzystać z niego w jednej z licznych kafejek internetowych, których nie brakuje w studenckich dzielnicach.
Mieszkanie
Każda uczelnia dysponuje siecią akademików, jednak najbardziej popularne są Wohnungsgemeinschaften, czyli tzw. WG. Są to wspólnoty mieszkaniowe, w których mieszka kilku studentów. W wielu miastach działają również pośrednictwa mieszkaniowe Mietwohnzentrale i spółdzielnie. Studenci niemieccy są bardzo mobilni i często wyjeżdżają podczas studiów na stypendia, lub najzwyczajniej robią sobie przerwę w studiowaniu. Wtedy na ten okres chętnie podnajmują swój pokój.
Zobacz: link do platformy z mieszkaniami dla studentów >>
Warto pamiętać, że każdy wynajmujący zazwyczaj żąda miesięcznej kaucji rozliczanej po zakończeniu umowy wynajmu lub jej wcześniejszemu rozwiązaniu. Najczęściej umowę najmu zawiera się na rok lub czas nieokreślony. Strony określają w umowie okres wypowiedzenia. Najczęściej są to trzy miesiące od ostatniego dnia miesiąca, w którym zostało złożone wypowiedzenie. W tym czasie trzeba płacić za mieszkanie.
Mieszkanie można najłatwiej znaleźć korzystając z internetu. Wiele ogłoszeń pojawia się również w regionalnych gazetach, najwięcej jednak w sobotnich wydaniach. Ponadto na tablicach ogłoszeniowych, tzw. Schwarze Bretter, na terenach uniwersytetów jest zazwyczaj mnóstwo ofert, często rozwieszanych przez samych studentów poszukujących osób do założenia wspólnoty mieszkaniowej (WG). Warto poszukać takich ofert. Najwięcej płaci się w Monachium, gdzie czynsz bez opłat wynosi 10 euro/m2 +opłaty. Najniższe czynsze są w m. in. Lipsku. Przy krótkich wypadach warto skorzystać z portalu couchferfing http://www.couchsurfing.org/, na którym są oferty osób, które za darmo lub symboliczną cenę oferują dach podróżującym studentom w wielu ciekawych zakątkach nie tylko Europy.
Zobacz: link do platformy z mieszkaniami dla studentów >>
Urządzamy się
Sprowadzanie mebli czy sprzętu AGD z Polski nie ma większego sensu. Ceny w sklepach są porównywalne. Poza tym jest mnóstwo ofert dotyczących mebli, które bardzo często oddawane są za darmo. Powód: utylizacja śmieci w Niemczech dużo kosztuje, a tzw. wystawki, kiedy meble i stare sprzęty zabierane są przez śmieciarki spod domu, odbywają się zaledwie 4 razy w roku. Aby pozbyć się nawet sprawnego sprzętu elektrycznego lub mebli należy wywieźć je na wysypisko i zapłacić ok. 5 euro. Mnóstwo sprzętu AGD można kupić dosłownie za grosze na pchlich targach, organizowanych w każdym miejscu w Niemczech.
Wybredne śmieciarki
Sortowanie śmieci, czyli Mülltrennung stało się dla wielu typowo niemieckim słowem. Papier, plastykowe opakowania, szkło i odpady biologiczne trafiają do oddzielnych koszy. Początki bywają trudne, ale po krótkim czasie sortowanie śmieci może sprawiać prawdziwą frajdę!
Poczta
W Niemczech działa wiele firm kurierskich, dlatego warto porównać ofertę, szczególnie, gdy wysyłamy paczkę. Najpopularniejszym kurierem pozostaje DHL, którego właścicielem jest Deutsche Post. Znaczek na list lub kartkę w obrębie Europy kosztuje 75 centów.
Zobacz: cennik listów i przesyłek z Niemiec >>
Tanie podróżowanie
Niemcy mają dobrze rozbudowaną sieć dróg i autostrad, i osoby prywatne nie płacą za jej korzytanie. Jest kilku przewoźników oferujących tanie przeloty z Polski do Niemiec. Osoby bez samochodu mogą skorzystać z oferty jednej z central (Mitfahrtzentrale), które są formą bezpiecznego autostopu. W bazie znajduje się ok. 600 tysięcy kierowców i e-autostopowiczów. Bezpieczeństwo polega na tym, że osoba oferująca przejazd melduje się podając swoje dane na portalu, a po podróży autostopowicz może podzielić się z innymi użytkownikami swoją opinią o kierowcy. Najczęściej są oferowane przejazdy głównie między większymi miastami, pomimo tego „jazda internetowym autostopem” jest dużo tańsza, niż rozwiązania konwencjonalne.
Wygodne podróżowanie umożliwia również niemiecka kolej Deutsche Bahn. To dość komfortowy środek transportu, i nie tani, ale dzięki licznym ofertom specjalnym i promocjom można podróżować stosunkowo niedrogo. Autobusy dalekobieżne kursują głównie między większymi miastami Niemiec i Europy. Pociągi ICE są często najszybszym środkiem transportu, ale przy większych dystansach warto porównać ceny biletów autobusowych, kolejowych z lotniczymi.
Zobacz : link do e-autostopu >>
Religia
Wg danych federalnego urzędu statystycznego większość Niemców to chrześcijanie – 28% z nich to katolicy, kolejne 28% stanowią ewangelicy. Ponadto w Niemczech mieszka 104 tys. żydów i ok. 3,5 miliona muzułmanów.
Bezpieczeństwo
Niemcy uchodzą za bezpieczny kraj, jednak jak wszędzie – samotne wyprawy w ciemne zaułki miast, szczególnie w nocy, wymagają zachowania ostrożność. Na większych parkingach wyznaczone są zazwyczaj specjalne, dobrze oświetlone i wygodnie usytuowane miejsca dla osób niepełnosprawnych, rodziców z dziećmi i kobiet. W razie napadu czy kradzieży należy wezwać pomoc dzwoniąc pod numer 110.
Prąd
Napięcie sieciowe wynosi w Niemczech, podobnie jak w Polsce 230V. W Niemczech nie ma monopolisty. Wybór dostawcy energii jest duży, podobnie jak różnicę w cenach, więc zanim podpisze się umowę z dostawcą prądu warto zasięgnąć informacji o cenie, źródłach pozyskiwania prądu i sposobie rozliczania czy wypowiedzenia umowy. Przeciwnicy energii atomowej mają, więc możliwość kupowania energii pozyskiwanej wyłącznie z odnawialnych źródeł.
Ważne – przy wynajmowaniu mieszkania wynajmujący sam i we własnym imieniu zawiązuje umowy z dostawcami mediów: wody, prądu, gazu, telewizji, telefonu. Odradzamy kontrakty płatne z góry za cały rok – tego typu umowy wprawdzie są tańsze, ale w przypadku plajty firmy trudniej odzyskać zapłacone z góry pieniądze.
Telefon
Obok sieci stacjonarnej (Deutsche Telekom AG) i regionalnych dostawców działa wielu operatorów telefonii komórkowej. Warunki umów są bardzo zróżnicowane, dlatego również i tutaj należy dobrze porównać ofertę przed podpisaniem umowy Oferowane są specjalne taryfy dla studentów, karty prepaid czy połączenia flatrate. Warto zastanowić się, gdzie i jak często się telefonuje: w kraju, zagranicę czy do sieci stacjonarnej i dopiero wtedy wybierać operatora i pasujący „Handy” – jak nazywają Niemcy telefony komórkowe.
Opłata audiowizualna w RFN
Wszystkie gospodarstwa domowe w RFN zobowiązane są do uiszczania ryczałtowej opłaty audiowizualnej w wysokości 17,98 euro miesięcznie. Inaczej niż w Polsce, ściągalność tej opłaty jest niemal stuprocentowa. Zwolnieni z niej są jedynie studenci niepełnosprawni lub pobierający stypendium BaföG. Nie ma przy tym znaczenia, czy rzeczywiście korzystamy z publicznego radia, TV czy nie. Ustawodawca każe płacić za możliwość korzystania z mediów publicznych.
Praca
Każdy student na uczelni w Niemczech ma prawo do legalnego zatrudnienia bez jakichkolwiek dodatkowych pozwoleń, jednak liczba przepracowanych godzin w ciągu roku jest określono ustawowo przez land danego kraju związkowego.
*powyższy materiał ma wylącznie charakter informacyjny
Bądź na bieżąco! Zaabonuj kanał RSS Redakcji polskiej Deutsche Welle >>
Bezpłatne kursy niemieckiego na wszystkich poziomach >>
Tu również test sprawdzający stopień zaawansowania językowego >>
Informacje o rynku pracy w Niemczech >>