1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

مبارزه ژورنالیسم ترکیه برای زنده ماندن

یافوز بیدار/ رسول رحیم ۱۳۹۴ اردیبهشت ۱۳, یکشنبه

یافوز بیدار خبرنگار ترکی می نویسد که محیط رسانه های ترکیه در سال 2015 را می توان با کلمات ساده چنین توصیف کرد: تلاشی است برای زنده ماندن در اتاق کوچکی که با گذشت هر لحظه آکسیجن در آن کمتر می گردد.

https://p.dw.com/p/1FJNh
Symbolbild Pressefreiheit in der Türkei
عکس: picture-alliance/dpa

یافوز در تبصره ای وضعیت آزادی مطبوعات در ترکیه را شرح داده می نگارد: ژورنالیست های ترکی، یعنی کسانی که در مورد نقش حرفه شان به حیثیت، درستی و «منافع عامه» اعتقاد دارند، تنها می کوشند فضایی برای نفس کشیدن بیابند تا زنده بمانند و علیه یک اختناق کامل مبارزه کنند.

در اینجا بر ژورنالیسم به نحو دو لایه یی آن ستم روا داشته می شود. همینکه سانسور با ابزار مختلف شدت می یابد، همراه با آن خود سانسوری، گزارشدهی و تحلیلگری را فلج می گرداند.

از اعتراضات پارک گیزی به اینسو، بیش از 40 دستور برای بستن دهن ها در مواردی چون تحقیق در قسمت فساد و یا بمبگذاری های مرتبط با "دولت اسلامی" یا داعش بوده است تا مانع دسترسی مردم به حقایق گردند. منع جوازنامه دادن یک عملکرد روزمره است. روزنامه های انتقادی در هواپیماها، میدان های هوایی و همچنان ادارات حکومتی ممنوع می باشند. "اداره تنظیم رادیو و تلویزیون" به مثابه مقام اصلی سانسور کردن عمل می کند و حکم مجازات فرستنده های تلویزیونی را صادر می نماید.

زندانی ساختن معمول نیست، اما تهدید به زندانی ساختن معمول است. شمار تحقیقات قضایی و شکایت های قانونی علیه ژورنالیست ها، نویسندگان وبسایت ها و تویتر سر به آسمان می زند که عمدتاً مبتنی بر «توهین» به اردوغان است.

طبق گزارش سازمان خبرنگار های بی مرز، حدود 20 ژورنالیست زندانی می باشند. هرچند این گرایش رو به نزول دارد، اما سرشت اتهامات علیه آن کسانی که اخیراً زندانی گردیده اند، نهایت قابل نگرانی است. به ویژه موارد ندیم زنیر و احمت سیک و فراتر از آن هدایت کراچه مدیر ارشد تلویزیون سامانیولو، که چهار ماه می شود به دلیل اتهاماتی در قسمت متنی که برای سریال های تلویزیونی نوشته اند، در توقیف قرار دارند. در یک مورد دیگر که به عین سویه شدید می باشد، ممت بارانسو، یک ژورنالیست تحقیقگر روزنامه مستقل "طرف" به اتهام «به دست آوردن اطلاعات سری دولت»، توسط حلقه های حکومتی به مثابه «جاسوس» معرفی شده است. خطر آن وجود دارد تا هردو مورد ذکر شده همچون سابقه ای برای فلج ساختن بیشتر ژورنالیسم مورد استفاده قرار گیرند.

Türkei Yavuz Baydar
یافوز بیدار عضو خبرنگارترکیعکس: privat

خود سانسوری یک هنجار گردیده است و اکنون بخشی از فرهنگ حرفه یی می باشد. من پیوسته گفته ام که از آنجایی که این یک نوع وخیم «خود زندانی کردن» است، رعایت گسترده آن در رسانه هایی که ارتباطات مشترکی دارند و در ملکیت سلاطین رسانه ها می باشند و به خاطر منافع گسترده تجاری شان وابسته به لطف حکومت ها استند، سر دبیرانی که حقوق بلند به دست می آورند، اتاق های خبری شان را به زندان هایی در هوای آزاد مبدل گردانیده اند. مسائلی را که ارزش خبری دارند مانع می شوند و گزارشگران و نویسندگان را ترغیب می نمایند تا ستون های روزنامه ها را پر از مطالب جانبدارانه از حکومت گردانند. کسانیکه مخالفت کنند به طور سیستماتیک طرد می شوند. از آنجایی که صرف 1.5 درصد ژورنالیست ها در ترکیه از آن شجاعت لازم برخوردار اند که به اتحادیه ها بپیوندند، استقلال دبیران روزنامه ها نزدیک به صفر است، زیرا ترس از دست دادن عواید، بزرگتر از ترس مواجه شدن با محکمه و زندان است.

تصویر کلی اینست که رسانه ای که 80 درصد زیر کنترول حکومت است، به مشکل می تواند ارزش های پایه یی آنچه را ما به نام ژورنالیسم می شناسیم «به خاطر داشته باشد». زنگ های خطر به صدا در آمده اند.

یافوز بیدار عضو موسس "پی 24" یا منشور ژورنالیسم مستقل بوده و مقاله نویس "تودی زمان" و "هوفینگتن پوست" می باشد.

عبور از قسمت بیشتر در این زمینه

بیشتر در این زمینه